وظیفه اینورتر تبدیل جریان مستقیم به جریان متناوب است و به همین دلیل به آن مبدل جریان مستقیم به به متناوب نیز می‌گویند. در این نوع دستگاه معمولا قابلیت تغییر فرکانس و ولتاژ نیز وجود دارد. این محصول دارای نام های بسیاری از جمله درایو، درایو فرکانس متغیر، کنترل دور موتور یا VFD نیز است.
انواع اینورتر سه فاز و تک فاز
اينورترها از نظر فاز تبديل به دو نوع عمده تک فاز و سه فاز تقسيم بندی می شوند؛ همچنين از نظر شكل موج خروجی به چهار نوع زير قابل تقسيم هستند:
- خروجی به شكل موج مربعی
- خروجی به شكل سينوسی اصلاح شده یا شبه سینوسی MSW
- خروجی به شكل سينوسی خالص PSW
اینورتر یا درایو تک فاز به سه فاز چیست؟
اینورتر یا درایو صنعتی قابلیت راه اندازی با برق تک فاز را دارند که از جمله مهمترین مزیت‌های اینورتر یا درایو های صنعتی است. اینورتر و درایوهای تک فاز به سه فاز مناسب کارگاه‌ها و مکان‌هایی هستند که بنا به دلایلی دسترسی به برق سه فاز را ندارند.
مزایای اینورتر و درایو تک فاز به سه فاز
- قابلیت راه اندازی موتور سه فاز تا 4 کیلووات (البته این توانایی در برندهای مختلف درایو متفاوت است).
- قابلیت چپ‌گرد و راست‌گرد کردن الکتروموتور
- کاهش ضربه‌های مکانیکی هنگام استارت اولیه
- جلوگیری از جریان کشی اولیه الکتروموتور
- کاهش صدا و نویز خروجی الکتروموتور (این مزیت مناسب مصرف کنندگان پمپ‌های خانگی است که همواره از صدای الکتروپمپ ها شاکی هستند.)
بیشترین استفاده درایوهای تک فاز به سه فاز برای کاربری پمپ‌های خانگی است زیرا اکثر خانه‌ها به برق سه فاز دسترسی ندارند؛ به همین دلیل بهترین گزینه برای کنترل دور الکتروپمپ و نصب سنسورها جهت سطح سنجی میزان آب رسیده به طبقات مختلف استفاده از درایو تک فاز به سه فاز است.
در زمان خرید اینورتر تک فاز به سه فاز به چه نکاتی باید توجه کرد؟
- قبل از هر چیز باید به این موضوع توجه کنید که ورودی اینورتر تکفاز به سه فاز، ولتاژ تکفاز 220 ولت بوده و خروجی آن 3 فاز 220 ولت باشد. خیلی‌ها به اشتباه تصور می‌کنند که می توان از این مدل اینورتر خروجی 3 فاز 380 ولت دریافت کرد که اشتباه است. بنابراین پلاک الکتروموتور سه فاز قبل از خرید اینورتر باید مورد بررسی قرار بگیرد و سربندی موتور نیز حتما باید مثلث 220 ولت باشد.
- حتما باید سربندی الکتروموتور روی حالت 220 ولت مثلث قرار بگیرد و اینکه الکتروموتور این قابلیت را داشته باشد.
- پلاک الکتروموتور که اینورتر قرار است روی آن نصب شود حتما باید خوانده شود و مورد بررسی قرار بگیرد.
- برق مجموعه‌ای که اینورتر تک فاز به سه فاز می‌خواهد در آن قرار بگیرد از جهت بررسی آمپر جریان حتما بازدید شود.
- حتما باید فرکانس الکتروموتور با اینورتر همخوانی داشته باشد اگه فرکانس آنها با هم متفاوت باشد امکان سوختن موتور وجود دارد.
پلاک اینورتر تک فاز به سه فاز
ورودی این نوع اینورتر به صورت سه فاز 220 ولت و خروجی آن هم سه فاز 220 ولت است. استاندارد سه فاز 220 ولت در کشورهای اروپایی و یک سری کشورهای آسیایی وجود دارد؛ یعنی اختلاف پتانسیل خطی بین فاز ها 220 ولت است. اما این استاندارد در ایران وجود ندارد و بین فاز و نول در شبکه برق ایران 220 ولت اختلاف پتانسیل داریم. اختلاف پتانسیل سه فاز ایران 380 ولت است.
بنابراین زمانی که روی پلاک اینورتر یا دستگاهی ذکر شده سه فاز 220 ولت، در ایران باید با برق تک فاز راه اندازی شود.
- پایه های R,S,T: برق ورودی
- پایه های U,V,W: اتصال به موتور
- پایه های B1, B2, VDC+-: اتصال مقاومت و خط DC اینورتر
پلاک اینورتر سه فاز به فاز سه
از اینورتر سه فاز به فاز برای راه اندازی موتور‌های آسنکرون سه فاز با پلاک 660/380 استفاده می‌کنیم. توجه داشته باشید که برای راه اندازی موتور 660/380 با اینورتر، برای اینکه موتور با ماکزیمم توان خود کار کند باید سربندی موتور در حالت مثلث قرار گیرد. ولی اگر سربندی را روی حالت ستاره ببندید هم آسیبی به موتور وارد نمی شود بلکه موتور با یک سوم قدرت قبلی کار می‌کند. نکته بالا برای راه اندازی این گونه موتورها با برق مستقیم هم صادق است.
عملکرد اینورتر سه فاز
اینورتر سه فاز سه کلید اینورتر تک فاز دارد و اصل کار آن به این صورت است که هرکلید را می‌توان به ترمینال بار متصل کرد. برای سیستم کنترل پایه، عملکرد سه سوئیچ را می‌توان به گونه‌ای هماهنگ کرد که سوئیچ تکی در هر 60 درجه شکل موج اولیه o/pبرای ایجاد یک شکل موج o/p خط به خط شامل شش مرحله کار کند. این شکل موج شامل یک مرحله ولتاژ صفر در بین دو بخش مانند مثبت و منفی موج مربع است. هنگامی که تکنیک های PWM بر اساس حامل بر روی این شکل موج ها اعمال میشود، می‌توان شکل اصلی شکل موج را به گونه‌ای گرفت که هارمونیک سوم شامل مضرب‌های آن لغو شود.
مزیت های اینورتر سه فاز
- اجازه جبران گشتاور خروجی
- نصب ولوم کنترل برای تغییر میزان دور در دقیقه
- قطع عملکرد موتور در حالت بی باری (مانند الکتروپمپ ها برای جلوگیری از خشک کار کردن موتور)
- کنترل سرعت حرکت از قبیل آسانسور
- اتصال به انکودر و انجام نمونه گیری برای کنترل دقیق تر،موثر و هوشمندانه
- برنامه ریزی وسیع برای انجام برنامه‌ای ثابت در تایم تعیین شده
- کنترل انرژی مصرف شده و پایین آمدن آن
- افزایش دور تا حدی بیش از دور نامی الکتروموتور
- سنسور برای مشخص کردن مواردی خاص مانند فشار، نور و غیره.
