نزدیک ترین جاهای دیدنی مشهد به حرم کدامند؟

اکثر مسافرانی که به مشهد سفر می کنند، تمام زمان خود را تنها به زیارت و بازدید از چند صحن معروف حرم اختصاص می دهند. در حالی که با سفر به مشهد علاوه بر زیارت امام رضا، می توانید از سایر مکانهایی که نزدیک به حرم هستند، همچون مراکز خرید، مکان های تفریحی، تاریخی و. . . نیز دیدن کنید و در هتل آپارتمان حریرستان مشهد که ازجمله هتل های نزدیک به حرم است، اقامت نمایید. در این مقاله به بررسی دو بخش یعنی جاهای دیدنی اطراف حرم امام رضا و داخل حرم امام رضا پرداخته ایم و اطلاعاتی راجع به معروف ترین مکانها ارائه داده ایم.

جاهای دیدنی داخل حرم امام رضا

از جمله جاهای دیدنی حرم امام رضا می توان به مدارس قدیمی، موزه های بزرگ آستان قدس، مساجد و. . . اشاره کرد که اکثر مسافران به ویژه کسانی که برای بار اول به این شهر سفر می کنند، از آن غافل هستند که در ادامه به توضیحاتی در رابطه با هر کدام پرداخته ایم. جهت دسترسی به موقعیت دقیق این مکانها می توانید از امکانات گوگل مپ کمک بگیرید. بهبود امکانات و قابلیت های مربوط به حوزه گردشگری در گوگل خصوصا نمایش گوگل مپ هتل ها و مراکز گردشگری؛ کاربران بسیاری را به سوی استفاده از خدمات گوگل سوق داده است.

مساجد و مکان های مقدس داخل حرم امام رضا

محل دقیق قبر امام رضا در حرم

مکان اصلی قبر امام رضا 5 متر پایین تر از ضریح است. زمان ساختن خیابان در اطراف حرم و ضریح، قبر حضرت گو واقع شد و به همین دلیل دور آن دیوار چیده اند که به شکل اتاقی درآمد و همان موقع سقفی بر روی آن ساختند. اما ضریح را بالاتر و هم سطح صحن ها و رواق های فعلی قرار دادند.

مسجد گوهرشاد

به دست همسر شاهرخ تیموری در قرن 9 هجری ساخته شده است و از شلوغ ترین مساجد ایران و همچنین جاهای دیدنی داخل حرم امام رضا است که از آن برای اقامه نماز و برگزاری انواع مراسم های مذهبی و فرهنگی استفاده می شود. در این مسجد می توانید هنر و معماری تاریخی آن دوره را مشاهده نمایید. از جمله ویژگی های هنری این مسجد می توان به معرق‌کاری‌ها، گچ‌بری‌ها، خطاطی‌ها و نقوش نقش بسته بر دیوارها و گلدسته های مسجد اشاره کرد. این مسجد، هفت شبستان و هشت ایوان دارد. صحن این مسجد 2800 متر مربع مساحت، 9410 متر زیر بنا دارد.

همچنین شامل بخش های مختلفی چون ایوان در قسمت های مختلف، گنبد و مناره، شبستان ها، بارگاه مقصوره می باشد. این بنا دارای دو درب اصلی است که برای ورود و خروج افراد در نظر گرفته است. وجود کاشی کاری ها و معماری های اصیل روی دیوار های مسجد گوهرشاد، علاوه بر زیبایی خاصی که به این مسجد بخشیده است، برای گرفتن عکس های به یادماندنی نیز مناسب می باشند.

زیباترین ایوان آن، ایوان مقصوره در قسمت جنوبی مسجد واقع بوده که دور تا دور آن با کشی های زیبا با احادیث و آیات قرآن تزئین شده است. همچنین قرار گرفتن منبر امام زمان در قسمت محراب که از چوب گردو و گلابی تهیه و در ساخت این منبر از هیچ میخی استفاده نگردید. این منبر دارای منبت و قلم زنی های زیادی در خود می باشد. مسجد گوهرشاد در مجاورت حرم مطهر قرار گرفته و این فاصله کم سبب شده است تا بتوانید در کمتر از 5 دقیقه پیاده روی، به آن دسترسی پیدا کنید.

مسجد پیرزن

این مسجد در داخل مسجد گوهرشاد بوده، در نقل های تاریخی گفته شده که گوهرشاد زمین های اطراف حرم را برای ساخت مسجدی در کنار بارگاه رضوی خرید و در این میان تنها منزلی کوچک مانده که صاحب پیرزنی بود که حاضر به فروش ملک خود نشد، بعدها پیرزن خانه ی خود را برای خواندن نماز و عبادت وقف می کند. در حال حاضر حوض داخل مسجد گوهرشاد، مکان قبلی خانه پیرزن یا مسجد پیرزن می باشد.

مسجد بالاسر

مسجد بالا سر حضرت، قدمتی هزار سال داشته که در میان روضه منوره و دارالسیاده قرار گرفته است. مسجد از شلوغ ترین مکان های دیدنی در حرم امام رضا بوده و پس از روزه منوره اولین بنایی بوده که در حرم ساخته شده است.

پنجره فولاد

پس از ساخت صحن عتیق(صحن انقلاب فعلی) در زمان صفوی، بنا به پیشنهاد فیض ملاحسن کاشانی، برای کسانی که بنا به دلایلی مانند پزشکی و عذرهای شرعی نمی توانستند خود را به حرم برسانند، فضایی طراحی گردید که زائرین از نزدیکترین محل ضریح را دیده و از دور زیارت نمایند. از این رو پنجره ای مجاور ضریح نصب شده که به پنجره فولاد مشهور شد.

حوض اسماعیل طلا

این سازه که روبرو پنجره فولاد و در زمان نادرشاه افشار در مراجعه به یکی از جنگ های خود  سنگ مرمری یکپارچه را از هرات به مشهد آورده و فردی به نام اسماعیل طلاکار دستور داد، تا مسئول برش و طلاکاری این سنگ گنبد 8 ضلعی گردد. از این رو به آن سقاخانه اسماعیل طلا و یا سقاخانه نادری گفته می شود. سقاخانه نادری در وسط صحن انقلاب قرار دارد. گنبد 8 ضلعی بر روی آبخوری های موجود نصب شده است.

موزه های داخل حرم امام رضا

پس از انقلاب اسلامی، موزه آستان قدس رضوی گسترش یافته و گنجینه ها و موزه های بسیاری داخل آن ایجاد شد. به گونه ای که در حال حاضر 16 گنجینه و آثار با ارزش زیر نظر موزه های حرم فعالیت دارد.  برخی از مهمترین موزهای حرم عبارتند از : موزه مرکزی، موزه فرش، موزه هدایای مقام معظم رهبری و موزه تاریخ می باشد.

ارادت شیعیان به امام خود، باعث شده تا هدایای ارزشمندی را به حرم حضرت امام رضا اهدا نمایند که این هدایا در کنار آثار و اشیا قدیمی و سایر اماکان متبرکه باعث گردیده تا گنجینه ای بسیار نفیسی از اشیا ارزشمند را ایجاد کند. سال 1324 و در شرق مسجد گوهرشاد، در ساختمانی سه طبقه به مساحت 1034 مترمربع ساخته  و موزه آستان قدس در آن افتتاح گردید.

گنجینه های موزه مرکزی آستان قدس را گنجینه تاریخ حرم رضوی، تمبر و تاریخچه پستی، اسکناس، سکه، آبزیان، نجوم، ساعت، سلاح، ظروف، مدال و هنرهای تجسمی تشکیل می دهند. موزه های آستان قدس از بزرگترین موزه های ایران بوده که پس از زیارت مضجع شریف، از جاهای دیدنی حرم امام رضا (ع) مراجعه به این مکان را به شما توصیه می کنیم. ساعت کار این موزه همه روزه  و در ایام ساعت 8 الی 17:30 بوده و این موزه در ضلع شرقی صحن کوثر قرار گرفته است. موزه آستان قدس دارای هزینه ورودی برای بازدیدکنندگان می باشد.

این موزه در سال 1364 تحت عنوان  اولین گنجینه تخصصی جهت نمایش نسخ خطی قرآن، مرقعات و سایر آثار هنری، هنرمندان در ساختمان شماره 3 موزه آستان مقدس رضوی افتتاح و تعداد زیادی مرقعات و قرآن  که برخی از آنها را منسوب به ائمه اطهار دانسته اند.  ساعت بازدید 8 الی 12 همه روزه و در ایام تعطیل می باشد.

موزه هدایای مقام معظم رهبری در داخل حرم امام رضا

در این موزه می توانید آثار هنری مانند خطاطی و تذهیب، نقاشی فرش، قلم کاری ها  و مدال هایی که در طی سالیان به ایشان داده اند را در این مکان ببینید. این موزه در طبقه همکف، موزه قرآن قرار گرفته است.

موزه فرش از جاهای دیدنی حرم امام رضا

این موزه، وسیع ترین موزه ی فرش ایران بوده و در آن فرش های بسیاری بارزشی مانند فرش‌های شاه عباسی، هفت شهر عشق، معراج به نمایش گذاشته شده است. جهت دسترسی به این موزه از صحن کوثر و موزه مرکزی می توانید دسترسی پیدا کنید. سال 1378 به منظور آشنایی مردم با مراحل توسعه کلان شهر مشهد و وقایعی که طی دوران بر این مکان مقدس گذاشته، موزه تاریخ ایجاد گردید.

 این موزه با فضای 1000 متری خود به نمایش اشیایی مانند ضریح‌های طلا و نقره و فولادی، کتیبه‌های طلای حرم مطهر، درهای چوبی، درهای طلا و نقره، محراب‌های زرین فام، پنجره فولاد حرم مطهر، ظروف شستشوی ضریح مطهر، ابریق‌ها و آفتابه لگن‌های مورد استفاده در کشیک خانه و دفاتر حرم مطهر، انواع زیارتنامه‌ها، انواع وسایل روشنایی، قفل‌ها و عکس های تاریخی مربوط به اماکن متبرکه پرداخته است.

جاهای دیدنی اطراف حرم امام رضا

از نزدیک ترین جاهای دیدنی حرم می توان به از جمله بازار رضا، پاساژ آرمان، بازاز مرکزی 1 و 2، بازار عباسقلی خان و مکان های تاریخی همانند آرامگاه نادرشاه افشار، آرامگاه پیرپالاندوز و. . . نیز اشاره کرد که جزء قدیمی ترین بناهای این شهر به شمار می روند. در ادامه اطلاعاتی اعم از آدرس و نحوه دسترسی، ساعت کاری و. . . در مورد هر کدام ارائه داده ایم.

اماکن تاریخی از جاهای دیدنی نزدیک حرم امام رضا

بازدید برخی از اماکن تاریخی و جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم دارای هزینه ورودی است و بعضی از آنها نیاز به ورودی ندارد و بازدید برای عموم رایگان می باشد. در جدول زیر به برخی این مکانها پرداخته ایم.

آرامگاه پیرپالاندوز

این بنای تاریخی مربوط به شیخ محمد مقتدی کارندهی است که در مجاورت حرم، ضلع شرقی آن قرار گرفته است. این مقبره دارای درگاه ورودی، چندین رواق، صحن و فضای اصلی است که با کاشی کاری و نقاشی های بسیار زیبا طراحی شده اند. همچنین مقبره پیر پالاندوز دارای ایوان گچی می باشد که به رنگ حوض مرمری مقبره است و در کنار هم فضای بسیار زیبایی برای عکاسی به شمار می رود. سرویس بهداشتی و صندلی چرخدار از امکاناتی هستند که در این مقبره قرار داده شده اند.

برای دسترسی به مقبره پیر پالاندوز کافی است از درب ورودی حرم که در خیابان نواب صفوی قرار دارد، به سمت بازارچه بروید، با کمی پیاده روی، تابلو مقبره پیر پالاندور رو به رو خواهید شد. برای ورود به این مقبره نیازی به پرداخت هزینه نیست و می توانید رایگان از آن بازدید کنید.

آدرس: خیابان نواب صفوی، ضلع شرقی حرم امام رضا

آرامگاه نادرشاه افشار

آرامگاه نادرشاه افشار واقع در خیابان شیرازی، دارای دو موزه و فضای اصلی آرامگاه می باشد. این آرامگاه، بر روی سکویی دوازده پله ای و در بین تالاری به شکل چادرهای عشایری قرار گرفته است. در موزه شماره یک آن می توان برخی از آثار تاریخی چون انواع پوشاک رزمی، ابزار آلات جنگی، وسایل سوار کاری، تابلو های نقاشی شده از جنگ ها و خود نادرشاه و شمشیر های زمان نادرشاه و در تالار دیگر نیز می توان انواع اشیاء باستانی و ظروف آن زمان، انواع سکه، اشیای مردم شناسی و. . . را مشاهده کرد.

کتابخانه نادری، مجسمه نادرشاه، دیوار های قرمز رنگ سنگی که از سنگ مرمر ساخته شده اند، آرامگاه کلنل پسیان، توپ جنگی باغ نادری از دیگر دیدنی های موجود در این آرامگاه به شمار می روند. اگر تصمیم دارید بعد از زیارت امام رضا، به این آرامگاه بروید، می توانید هم به صورت پیاده و هم با خودروی شخصی خود به آن دسترسی پیدا کنید.

در صورتی که بخواهید با خودروی شخصی خود به این جاذبه تاریخی بروید، می توانید از سمت شمال غربی زیر گذر حرم به سمت خیابان آیت الله شیرازی رفته و با ادامه دادن مسیر، وارد خیابان آیت الله بهجت شوید تا به مقصد برسید. بهتر است که خودروی خود را در نزدیک ترین پارکینگ پارک کنید. چرا که این مجموعه در طرح ترافیک قرار گرفته است.

آدرس دقیق آرامگاه نادرشاه افشار روی نقشه

آدرس: مشهد، خیابان شیرازی، ضلع شمال غربی چهارراه شهدا