آیا به خرید یک دیگ بخار فکر می کنید اما نگران کیفیت آن هستید؟ در این پست به سوالات رایج دیگ بخار پاسخ می دهیم: چگونه کار می کنند؟ برای حفظ عملکرد بهینه آنها چه چیزی لازم است؟ آیا آنها خطرناک هستند؟ چه زمانی به فکر تعویض دیگ بخار باشیم؟
آیا دیگ های بخار واقعا آب را می جوشانند؟
دیگ بخار با گرم کردن آب تا نقطه جوش با استفاده از منبع سوخت قابل احتراق، نیروی بخار تحت فشار تولید می کنند. نحوه گرم شدن آب به دیگ فایرتیوب یا واتر تیوب بستگی دارد. تفاوت اصلی بین این دو را می توان در نام آنها یافت.
در دیگ فایرتیوب، منبع سوخت قابل احتراق در داخل لوله ای قرار دارد که توسط یک ظرف پر از آب احاطه شده است. این لوله به تدریج آب اطراف خود را گرم می کند و در نهایت بخار تولید می کند.
در دیگهای فایرتیوب، آب درون لوله‌های متعددی قرار می‌گیرد و گرمای منبع سوخت قابل احتراق به بیرون لوله‌ها برای تولید بخار اعمال می‌شود.
بیشتر بخوانید: بویلرها چگونه کار می کنند؟
بویلرها چگونه گرما را تامین می کنند؟
این دستگاه با استفاده از سوخت‌های مختلف مانند زغال سنگ، نفت، گاز طبیعی، چوب و الکتریسیته، آب را به دمای بالایی بخاری تبدیل می‌کند.
در دیگ بخار، سوخت مانند زغال سنگ یا نفت در یک محفظه احتراق قرار می‌گیرد و حرارت ایجاد می‌شود. این حرارت سپس به یک لوله‌های آب گرم کن منتقل می‌شود که در آن آب را به دمای بالا گرم می‌کند و به بخاری منتقل می‌کند. در بخاری، آب به شدت گرم شده و به بخار تبدیل می‌شود.
سپس بخار تولید شده در دیگ، به یک مبدل حرارتی منتقل می‌شود که حرارت آن را به سیستم گرمایشی منتقل می‌کند. سیستم گرمایشی می‌تواند شامل لوله‌های آب گرم کن، رادیاتورها، و یا سیستم‌های گرمایشی هوای داخلی باشد. در مقایسه با بویلرها، دیگ بخار برای تأمین گرمایش در مقیاس بزرگتر مانند کارخانه‌ها، نیروگاه‌ها و ساختمان‌های بزرگ استفاده می‌شود.
مهمترین چیزهایی که باید در مورد سیستم گرمایش دیگ خود بدانید چیست؟
آیا دیگ شما یک مدل با راندمان استاندارد است یا با راندمان بالا؟ راندمان استاندارد در لوله فلزی تخلیه می شود. یک مدل با راندمان بالا باید در لوله پی وی سی تهویه شود، چه از بالا یا در کنار دیگ بخار.
چه کسی مسئولیت نگهداری دیگ بخار را بر عهده می گیرد؟ آیا می‌خواهید و می‌توانید یاد بگیرید که این کار را خودتان انجام دهید یا می‌خواهید یک شرکت تعمیر و نگهداری را برای شما انجام دهد؟ شرکت آسیا بویلر تعمیر و نگهداری سالانه را توصیه می کند تا تأیید کند که دیگ بخار ایمن و کارآمد کار می کند. تعمیر و نگهداری سالانه همچنین می تواند مشکلات احتمالی را شناسایی کرده و از خرابی در دیگ شما جلوگیری کند.
انواع دیگ بخار کدامند؟
دیگ بخار می‌تواند به دو صورت ایستاده و افقی طراحی شود. در دیگ بخار ایستاده (Vertical Steam Boiler)، آب در بالای دیگ قرار می‌گیرد و بخار از بالای دیگ تولید می‌شود. در این نوع دیگ بخار، به دلیل قدرت بالای بخار و فشار، از ظرفیت و بازدهی بیشتری برخوردار است. همچنین، به دلیل قرار گرفتن در فضای بلند، فضای کمتری را اشغال می‌کند و برای کاربرانی که به فضای محدودی دسترسی دارند مناسب است.
دیگ بخار افقی (Horizontal Steam Boiler) همچنین با آب در قسمت پایین دیگ شروع به کار می‌کند و بخار از بالای دیگ تولید می‌شود. این دیگ‌ها به دلیل طراحی افقی، برای فضاهای بزرگ و مکان‌های صنعتی با فضای کافی برای نصب مناسب هستند. همچنین، این نوع دیگ بخار به دلیل طراحی افقی، در مصرف انرژی کمتری نسبت به دیگ بخار ایستاده قرار دارد.
دلایل رایج شکستن یا توقف کار دیگ ها چیست؟
شکستن یا توقف کار دیگ بخار می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله فنی، عملیاتی و ایمنی رخ دهد. در زیر به برخی از دلایل رایج این مسئله پرداخته شده است:
خرابی قطعات و تجهیزات: در دیگ بخار، قطعات و تجهیزات مختلفی همچون شیرها، ولوها، صفحات دیواره‌ای و… وجود دارند که در صورت خرابی ممکن است باعث شکستن دیگ بخار شوند.
انسداد لوله‌های بخاری: در دیگ بخار، لوله‌های بخاری از جمله بخش‌های مهمی هستند که فشار و دمای بالای بخار را در بر دارند. به علت رسوبات، شیرجه ها، خوردگی و … این لوله‌ها ممکن است انسداد شوند و باعث شکستن دیگ بخار شوند.
نقص در سیستم کنترل و اتوماسیون: سیستم کنترل و اتوماسیون، نقش مهمی در کنترل دما، فشار و سایر پارامترهای دیگ بخار دارد. در صورت خرابی هر یک از اجزای این سیستم، دیگ بخار ممکن است خراب شود.
نقص در تزریق سوخت: در صورتی که سوخت به درستی به دیگ بخار تزریق نشود، ممکن است دیگ بخار خراب شود و توقف کند.
نقص در سیستم خنک‌کننده: دیگ بخار برای جلوگیری از گرم شدن زیاد، به سیستم خنک‌کننده نیاز دارد. در صورت خرابی یا نقص در این سیستم، دیگ بخار ممکن است خراب شود.
نقص در سیستم ایمنی: دیگ بخار باید به طور مداوم تحت نظارت و کنترل سیستم ایمنی باشد. در صورت خرابی یا نقص در این سیستم، دیگ بخار ممکن است خراب شود و توقف کند.
با توجه به اهمیت دیگ بخار در صنایع و تولیدات مختلف، نگهداری و مراقبت از آن بسیار مهم است تا از وقوع این مشکلات به حداکثر امکان جلوگیری شود.
آیا دیگ های بخار از مشکلات رطوبت رایج در کوره های هوای فشرده که فاقد رطوبت ساز داخلی هستند جلوگیری می کند؟
بله یا خیر بستگی به کارایی دیگ شما دارد. از نظر فنی، سیستم های دیگ بخار رطوبت را حذف یا اضافه نمی کنند، به استثنای دیگ های چدنی. با این حال، یک دیگ بخار با راندمان پایین، از هوای داخل محیط برای ایجاد شعله احتراق لازم استفاده می کند که می تواند محیط شما را خشک کند. در مقابل، یک دیگ با راندمان بالا هوا را از فضای باز بیرون می کشد تا احتراق حاصل شود و بر هوای داخل محیط تأثیری نمی گذارد.
اکنون، یک نکته دیگر در مورد دیگهای چدنی، که برای استفاده از هوای داخلی برای احتراق طراحی شده اند. با اطمینان از وجود هوای کافی برای دیگ چدنی می توانید کیفیت هوا را در هنگام استفاده از این نوع دیگ بهبود بخشید. نصب یک ورودی هوای احتراق (CAI)، یک لوله کوچک انعطاف پذیر که به بیرون باز است، هوای تازه را به محیط داخلی شما می آورد.
بویلرها آب یا انرژی را هدر می دهند؟
خیر، آنها آب را هدر نمی دهند زیرا دیگ ها سیستم های آب بندی هستند. سیستم های دیگ بخار مدرن به اندازه هر کوره با هوای گازی کارآمد هستند.
چگونه متوجه می شوید که دیگ بخار کارآمدی دارید؟
برای بررسی کارآیی دیگ بخار، باید به دو عامل اساسی توجه کرد: عملکرد دیگ بخار و میزان مصرف سوخت.
- بررسی عملکرد دیگ بخار: برای بررسی عملکرد دیگ بخار می‌توان به موارد زیر توجه کرد:
فشار بخار: فشار بخار باید در محدوده مشخصی باشد و با توجه به نوع دیگ بخار، برای بررسی فشار بخار می‌توان از گیج‌های فشار استفاده کرد.
دمای بخار: دمای بخار باید در محدوده مشخصی باشد و برای اندازه‌گیری دمای بخار، می‌توان از ترمومترهای دیجیتال یا سنجندهای دما استفاده کرد.
جریان بخار: جریان بخار باید در محدوده مشخصی باشد و برای اندازه‌گیری جریان بخار، می‌توان از دستگاه‌های اندازه‌گیری جریان استفاده کرد.
سطح آب دیگ: سطح آب دیگ باید در حدود مشخصی باشد و برای بررسی این مورد می‌توان از سنجنده‌های سطح آب استفاده کرد.
- بررسی میزان مصرف سوخت: برای بررسی میزان مصرف سوخت دیگ بخار، باید به میزان مصرف سوخت در واحد زمان توجه کرد. برای این منظور، می‌توان از دستگاه‌های اندازه‌گیری مصرف سوخت مانند شمارشگرهای سوخت استفاده کرد.
در کل، برای بررسی کارآیی دیگ بخار، باید به منظور کنترل عملکرد دیگ بخار و مصرف سوخت، به صورت دوره‌ای آن را بررسی کرد و در صورت وجود مشکلات، با تعمیرات و نگهداری مناسب آن را به حالت عادی بازگرداند.
تعویض دیگ چیست؟
تعویض دیگ بخار به معنای جایگزینی دیگ بخار قدیمی و خراب با دیگ بخار جدید و کارآمد است. این کار برای بهبود عملکرد و افزایش بازدهی در فرآیندهای صنعتی انجام می‌شود.
دلایل تعویض دیگ بخار می‌تواند عبارت باشد از:
- خرابی و ناتوانی در تعمیر دیگ بخار: در برخی موارد، دیگ بخار به دلیل خرابی‌های جدی مانند شکستگی قطعات بزرگ، خوردگی شدید و ناتوانی در تعمیر، نیاز به تعویض دارد.
- قدمت و طولانی شدن عمر مفید دیگ بخار: برخی دیگهای بخار به مرور زمان خسته شده و قدمتی پیدا می‌کنند که باعث افت کارایی آنها و افزایش مصرف سوخت می‌شود. در این شرایط، تعویض دیگ بخار برای بهبود کارایی و افزایش بازدهی ضروری است.
- تغییرات در نیازهای تولیدی: در صنایعی که نیازهای تولیدی آنها تغییر کرده‌اند، ممکن است از دیگ بخار با قدرت و کارایی کمتر استفاده شود. در این شرایط، تعویض دیگ بخار با دیگ بخاری جدید با بازدهی بیشتر و بهتر، بهبود عملکرد فرآیند تولید را به دنبال خواهد داشت.
تعویض دیگ بخار، عملیاتی پیچیده و هزینه‌بر است و نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و مدیریت منابع مالی و انسانی دارد. به همین دلیل، پیشنهاد می‌شود در صورت نیاز به تعویض دیگ بخار، با مهندسان و کارشناسان شرکت آسیا بویلر مشورت کنید تا بهترین راهکار برای نیاز شما آشکار شود.
