مرد عنکبوتی
۱۲. لباس نیکلاس هاموند در سریال مرد عنکبوتی شگفت‌انگیز (۱۹۷۷ تا ۱۹۷۹)
لباس گروه شب نقاب: احتمالا یکی از ساده‌ترین و بی‌حس‌ترین لباس‌هایی است که برای مرد عنکبوتی طراحی کرده‌اند. لباس مرد عنکبوتی این سریال شبیه لباس‌هایی بود که بچه‌ها در هالووین می‌پوشند، همان‌قدر بی‌ظرافت و بی‌مایه. پارچه‌اش شل و ول بود و نقش تار عنکبوت را با بی‌سلیقگی روی آن طراحی کرده بودند. یک کمربند نقره‌ای رنگ بی‌خاصیت هم داشت که انگار هدفش فقط به هم ریختن و خراب کردن ترکیب لباس بود.
لباس سگهای نگهبان: بر خلاف کمیک‌ها که مچ‌بند‌های مخصوص پرتاب تار مرد عنکبوتی جزئی از خود لباس هستند، در اینجا به صورت بخشی مجزا طراحی شده بودند که روی مچ‌هایش قرار می‌گرفت و ظاهری زننده داشت. در این سریال برای اولین بار می‌دیدیم که پیتر پارکر دستگاه ردیاب مخصوص خودش را طراحی می‌کرد که شبیه عنکبوت بود. ردیابی مشابه این در فیلم «مرد عنکبوتی: بازگشت به خانه» (Spider-Man: Homecoming) هم می‌دیدیم، ولی این یکی هدیه‌ای بود از طرف تونی استارک و خود پیتر پارک نساخته بودش.
لباس زورو: یکی دیگر از تصمیم‌های عجیب این سریال، حضور نداشتن دشمن‌های معروف مرد عنکبوتی بود که خیلی از هواداران کمیک‌ها را دلسرد کرد. گویا سازندگان سریال قصد داشتند شخصیت‌های منفی واقعی‌تری خلق کنند و به این طریق سریال ملموس‌تر و باورپذیرتر به نظر برسد. اما انگار خبر نداشتند که در کمیک‌های مرد عنکبوتی تعداد زیادی ضدقهرمان نزدیک به واقعیت حضور دارند که می‌توانستند از هرکدامشان استفاده کنند.
خود استن لی هم از این سریال دل خوشی نداشت و نارضایتی‌اش را علنا اعلام کرد. او در مصاحبه‌ای گفته بود که حس می‌کرده این سریال زیادی «بچگانه» از آب در آمده و باب میل او نیست. بر خلاف آمار بالای بینندگان و نظرات مثبتی که این سریال داشت، شبکه‌ی سی‌بی‌اس به خاطر اینکه نمی‌خواست به‌عنوان یک شبکه‌ی مخصوص آثار ابرقهرمانی شناخته شود، ساخت سریال مرد عنکبوتی شگفت‌انگیز را متوقف کرد.
۱۱. لباس شینجی تودو در مرد عنکبوتی ژاپنی
با اینکه لباس مرد عنکبوتی ژاپنی آن کمربند مضحک همتای آمریکایی‌اش را نداشت، ولی همچنان از مشکلات زیادی رنج میبرد و مچ‌بند پرتاب تارش حتی بدتر از آن بود. ولی اگر بی‌انصاف نباشیم، لحظاتی که به یک‌باره لباسش را عوض می‌کرد و به مرد عنکبوتی تبدیل می‌شد حسابی خنده‌دار بودند و اگر الان نگاهش کنید لحظات مفرحی برایتان خلق می‌کند.
کمپانی ژاپنی توئی قراردادی با مارول بسته بود که طی آن حق داشت برای چهار سال از هر شخصیت مارول که دلش می‌خواست اقتباسی سینمایی و تلویزیونی بسازد. نتیجه‌ی این قرارداد سریال‌هایی مثل مرد عنکبوتی ژاپنی و «نبرد فیور جی» (Battle Fever J) بود. فیور جی برداشتی آزاد از کاپیتان آمریکا به حساب می‌آمد و مؤلفه‌های بومی ژاپن را با ایده‌های کمیک‌های مارول تلفیق می‌کرد. کمپانی توئی دو سریال دیگر هم ساخت که در تیتراژشان از مارول یاد می‌شد ولی به طرز عجیبی هیچ ارتباط و شباهتی با آثار و کمیک‌هایش نداشتند.
سال ۲۰۱۵ کمیک بوکی با خط داستانی اسپایدر ورس (جهان عنکبوتی) منتشر شد که این نسخه از مرد عنکبوتی در آن ظاهر می‌شد. همان‌طور که در انیمیشن مرد عنکبوتی در جهان عنکبوتی دیدیم، در این کمیک نسخه‌های مختلفی از مرد عنکبوتی می‌آمدند که متعلق به واقعیت‌ها و جهان‌های موازی بودند. رُبات معروف مرد عنکبوتی ژاپنی یعنی لئوپاردون هم در این کمیک حضور داشت و نقشی کلیدی در شکست دادن ضدقهرمان‌ها ایفا می‌کرد.
جالب اینجاست که تهیه‌کننده‌های سریال یعنی ساسومو یوشیکاوا و تورو هیرایاما در ابتدا می‌خواستند سریالشان به منبع اصلی وفادار بماند و یک مرد عنکبوتی آشنا را تحویل مخاطبان دهند، ولی یکی از اسپانسرها به استودیو گفت که رُباتی غول‌آسا به سریال اضافه کنند چرا که آن سال‌ها رُبات‌های غول‌پیکر محبوبیت زیادی در ژاپن داشتند.
۱۰. لباس توبی مگوایر در صحنه‌ی کشتی کج
هر جوری حساب کنیم، مرد عنکبوتی سم ریمی فیلم مهمی است و توبی مگوایر همیشه جایگاه بالایی در ذهن هواداران این ابرقهرمان خواهد داشت. حتی هنوز هم وقتی بحث بهترین مرد عنکبوتی سینما پیش می‌آید، خیلی‌ها معتقدند توبی مگوایر از همه بهتر بوده و کسی نتوانسته جایش را بگیرد. این روزها هم که شایعه‌ی حضور دوباره‌ی او در سومین قسمت مرد عنکبوتی تام هالند داغ شده و طرفدارانش حسابی هیجان دارند که او را دوباره در قامت مرد عنکبوتی ببینند. البته همه چیز در حد شایعه مانده و حتی چندباری آن را رد کرده‌اند، ولی مارول به همین رازداری‌ها معروف است و معلوم نیست چه غافلگیری دلنشینی انتظار هواداران را می‌کشد.
در فیلم اول سم ریمی، پیتر پارکر بعد از اینکه قدرت‌هایش را کشف می‌کند مدتی کلنجار می‌رود تا به لباس باب میلش برسد. اولین لباس مرد عنکبوتی سم ریمی مربوط به مقطعی حساس و کلیدی در زندگی پیتر پارکر است که شخصیت آینده‌ی او را هم شکل داد. پیتر یک کلاه اسکی ارزان‌قیمت را روی سرش گذاشت و روی یک سویی‌شرت قرمزرنگ علامت و نشان عنکبوت را اسپری کرد، دستکش چرم اتومبیل‌رانی و شلواری آبی پوشید و این شد اولین لباس مرد عنکبوتی. همه چیزش خیلی ساده بود، ولی کارش را جلو میبرد. به‌ویژه که برای بردن جایزه‌ی مسابقه کشتی کج و خریدن ماشین برای مری جین وقت چندانی نداشت.
در این صحنه پیتر پارکر با مبارزی به نام بون‌ساو دست و پنجه نرم می‌کند که نقشش را یک کشتی‌گیر واقعی به نام رندی سویج بازی کرده. رندی سویج در دوران مسابقاتش نام عنکبوت را روی خودش گذاشته بود.
سم ریمی کلکسیونی از ۲۵ هزار کمیک بوک داشت و انتخابش برای کارگردانی مرد عنکبوتی بسیار منطقی به نظر می‌رسید. کمتر کارگردانی پیدا می‌شود که در زندگی شخصی‌اش این‌چنین به کمیک‌ها علاقه داشته باشد و درکشان کند.
توبی مگوایر هم حسابی به نقش متعهد بود و برای اینکه بدنش آماده باشد، پنج ماه به صورت فشرده تمرین کرد و هنرهای رزمی یاد گرفت و رژیم غذایی‌اش را به کل عوض کرد. جالب اینجاست که وقتی سم ریمی توبی مگوایر را برای نقش پیشنهاد کرد، استودیو روی خوشی نشان داد و می‌خواست بازیگر دیگری را انتخاب کند. ولی وقتی مگوایر برای تست آمد و دیدند او چطور خودش را برای نقش آماده کرده، همه نظرشان عوض شد.
۹. لباس اولیه‌ی تام هالند در مرد عنکبوتی: بازگشت به خانه
تام هالند پیش از آنکه لباس فوق پیشرفته و باحال تونی استارک به دستش برسد، خودش لباسی طراحی کرد که ویژگی‌های زیادی نداشت، ولی در جای خودش شایسته‌ی تقدیر بود. تقریبا شبیه همان لباس کشتی کج مگوایر است ولی امکانات بیشتری به آن اضافه شده و باحال‌تر در آمده. پیتر پارکر اینجا روی کلاه اسکی عینک محافظ هم تعبیه کرده که با بقیه‌ی لباسش حسابی جور در می‌آید.
مچ‌بند پرتاب تارش هم در این نسخه با ظرافت بیشتری طراحی شده و با اینکه ساخته‌ی دست یک پسر دبیرستانی است، توانسته گلیمش را از آب بیرون بکشد. این لباس شباهت زیادی به طراحی بن رایلی داشت که اولین لباس مرد عنکبوتی را در کمیک‌ها کشیده بود؛ لباسی یک‌سره و آبی رنگ که رویش بلوز بدون آستین و قرمزرنگی پوشیده بود و کمربند و مچ‌بند پرتاب تار هم روی لباس قرار می‌گرفت.
۸. لباس اندرو گارفیلد در مرد عنکبوتی شگفت‌انگیز
مچ‌بند پرتاب تار اندرو گارفیلد با ظرافت و زیبایی خوبی طراحی شده بود و اصلا توی چشم نمی‌زد. طراحی لباس مرد عنکبوتی در این فیلم دچار تغییرات جالبی شده بود و حس می‌کردید که برایش حسابی زحمت کشیده‌اند. حس و حال مدرنی داشت و طرح تارهای عنکبوت را جوری روی لباس کشیده بودند که انگار در بافت‌هایش حل شده و بخشی جدانشدنی از آن است.
طبق گفته‌ی طراح لباس فیلم کیم برت، لباس مرد عنکبوتی را مخصوصا جوری طراحی کرده بودند که شبیه لباس آکروبات‌بازها باشد: «می‌خواستیم لباسش مدلی باشد که بدن را کشیده‌تر و منعطف‌تر نشان دهد».
اندرو گارفیلد برای اینکه بتواند نقش مرد عنکبوتی را به‌خوبی بازی کند، مدتی به مطالعه‌ی حرکات عنکبوت‌ها پرداخت و سعی کرد تا جایی که ممکن است اعمال و رفتار آن‌ها را یاد بگیرد. کارگردان فیلم مارک وب، درباره‌ی انتخاب اندرو گارفیلد گفته بود: «شاید اندرو گارفیلد برای بعضی‌ها چهره‌ی تازه‌ای باشد و به توانایی‌هایش با شک نگاه کنند، ولی کسانی که فیلم‌های این بازیگر جوان را دیده‌اند به‌خوبی می‌دانند که چه استعداد فوق‌العاده‌ای دارد. تلفیق نادری از هوشمندی، خردمندی و انسانیت درون گارفیلد حضور دارد که از حالات چهره‌اش هم پیداست.»
۷. لباس اصلی تام هالند در مرد عنکبوتی: بازگشت به خانه
هدیه‌ی تونی استارک به پیتر پارکر که اولین بار در کاپیتان آمریکا: جنگ داخلی نگاهی گذرا به آن انداخته بودیم. لباس مرد عنکبوتی در دور از خانه خیلی زود تبدیل به یکی از محبوب‌ترین لباس‌های این ابرقهرمان شد و خیلی‌ها از دیدنش ذوق‌زده شدند.
وقتی نابغه‌ای مثل تونی استارک چیزی را بسازد، شک نکنید قابلیت‌های هیجان‌انگیزی انتظارتان را می‌کشد. احتمالا خود پیتر پارکر هم هنوز تمام ویژگی‌های این لباس را کشف نکرده و با سعی و خطا آن‌ها را پیدا می‌کند. ولی چیزی که بیشتر از همه در بازگشت به خانه به چشم آمد، هوش مصنوعی خوش‌مشرب و دوست‌داشتنی این لباس یعنی کارن بود که جنیفر کانلی صدایش را در می‌آورد. نکته‌ی بامزه اینجاست که همسر جنیفر کانلی یعنی پل بتانی، کسی است که صدای هوش مصنوعی تونی استارک یعنی جارویس را در می‌آورد که حالا ویژنِ جهان سینمایی مارول شده.
اقتباس‌های سینمایی که تا پیش از این از مرد عنکبوتی ساخته بودند، یکی از بخش‌های اصلی و محبوب این شخصیت را در خودشان نداشتند و آن چیزی نبود جز صحبت‌های پیتر پارکر با خودش که در کمیک‌ها به صورت افکارش نمایش داده می‌شد و در نسخه‌های سینمایی راهی نبود که بتوانند آن را اجرا کنند. ولی در بازگشت به خانه و به لطف کارن، پیتر پارکر می‌توانست افکارش را به زبان بیاورد و با او صحبت کند. ویژگی جالب دیگری که این لباس داشت، چشم‌های مرد عنکبوتی بود که روی ماسک ثابت نبودند و با حالت‌های مختلف پیتر پارکر تغییر می‌کردند که باعث می‌شد بیننده درکی از حالات چهره‌ی او داشته باشد.
البته با وجود تمام قابلیت‌های جذاب این لباس، برخی هواداران انتقاد می‌کردند که لباس مرد عنکبوتی زیادی متکی به تکنولوژی است، در حالی که خیلی از ویژگی‌های موجود در آن قبلا در کمیک‌های مرد عنکبوتی حضور داشته.
یکی از مضمون‌های کلیدی بازگشت به خانه، قبول مسؤولیت شخصی است و اینکه برای قهرمان بودن نباید به تجهیزات وابسته بود. در جایی از فیلم تونی استارک لباس مخصوصش را از پیتر پارکر پس می‌گیرد و به او می‌گوید: «اگه بدون این لباس هیچی نیستی، پس نباید اصلا دستت باشه!» این درسی است که تونی در مرد آهنی ۳ یاد گرفت و مجبور شد بدون زره مرد آهنی با ماندارین بجنگد.
۶. لباس نایت مانکی (میمون شب) تام هالند در مرد عنکبوتی: دور از خانه
پیتر پارکر برای اینکه در خارج از مرزهای آمریکا شناخته نشود و کسی نفهمد مرد عنکبوتی هم‌زمان با سفر تفریحی او در کشوری دیگر ظاهر شده، از نیک فیوری درخواست کرد که لباسی برایش طراحی کند. این لباس سراسر مشکی رنگ که سر و شکل خیلی باحالی دارد، به پیتر کمک کرد تا بدون نگرانی، از مردم و همکلاسی‌هایش محافظت کند و مردم را نجات دهد.
هر قسمت از مرد عنکبوتی‌های جدید حداقل دو لباس تازه به هواداران نشان می‌دهد که جای خوشحالی دارد. خود تام هالند هم حسابی از این تنوع راضی است و با پوشیدن هرکدام از این لباس‌ها کلی کیف می‌کند. می‌گویند به قدری تک تک این لباس‌ها را دوست دارد که نمی‌تواند یکی را بینشان انتخاب کند و بگوید لباس مورد علاقه‌اش کدام است و همیشه می‌گوید: «هر کدومشون یه اثر هنریه»
۵. لباس سیاه توبی مگوایر در مرد عنکبوتی ۳
سومین مرد عنکبوتی سم ریمی و توبی مگوایر مثل دو قسمت قبلی موفق و محبوب نشد و نتوانست پایان‌بندی مناسبی برای این سه‌گانه باشد، ولی هنوز هم ویژگی‌های مثبت خودش را دارد و هواداران مرد عنکبوتی از دیدن آن لذت می‌برند.
یکی از بخش‌های جذاب و تماشایی فیلم سوم، لباس سیاه مرد عنکبوتی بود که در پی حضور موجودی فضایی (همان ونوم معروف) به وجود آمد و علاوه بر ظاهر تاریک و مهیبی که به لباس همیشه آبی و قرمز قهرمان ما بخشید، شخصیت پیتر پارکر را هم تغییر داد. البته فصلی که در آن پیتر پارکر مثلا «شر» شده خیلی جذاب نیست و گل‌درشت در آمده، ولی وقت‌هایی که مرد عنکبوتی را با این لباس سیاه با نقش تارهای سفید می‌بینیم به‌شدت جذاب شده. این نسخه از مرد عنکبوتی بی‌رحم و عصبانی است و فکر انتقام تمام مؤلفه‌های اخلاقی‌اش را کور کرده. با اینکه مدت زمان کوتاهی با او سر و کار داریم، ولی دیدن روی تاریک پیتر پارکرِ همیشه مهربان و دلسوز جذابیتی مثال‌زدنی داشت.
این بخش داستان فیلم را از مجموعه کمیک‌هایی با نام «حماسه‌ی لباس بیگانه» اقتباس کردند، کمیک‌هایی که از می ۱۹۸۴ تا آوریل ۱۹۸۵ منتشر شد. پیش از فیلم سم ریمی، در فصل اول سریال انیمیشنی مرد عنکبوتی (۱۹۹۴) هم با خط داستانی مشابهی روبه‌رو شده بودیم.
۴. لباس تام هالند در انتقام‌جویان: جنگ ابدیت
اغلب مردم معتقدند که جلوه‌های ویژه‌ی میدانی بهتر از تصاویر کامپیوتری و دیجیتالی در می‌آید، به‌ویژه وقتی بخواهیم لباس ابرقهرمان‌ها را روی تنشان ببینیم. ولی در جنگ ابدیت لباس آهنی مرد عنکبوتی را به قدری خوب طراحی کرده بودند که کمتر کسی شک می‌کرد واقعی نیست و آن را به صورت دیجیتالی روی تن تام هالند گذاشته‌اند.
نشان عنکبوت روی لباس، آبی رنگ بود و با ابعاد بزرگی که داشت حسابی به چشم می‌آمد. لنزهای روی چشم درخشان بودند و یک ویژگی جالب و جذاب جدید هم داشت که به مرد عنکبوتی اجازه می‌داد هر وقت می‌خواهد بازوهایی شبیه پای عنکبوت از پشت سرش در بیاید.
این لباس مرد عنکبوتی را بر اساس لباس آهنی مرد عنکبوتی در کمیک‌ها طراحی کردند. مانند فیلم، در کمیک‌ها هم می‌دیدیم که تونی استارک این لباس مخصوص و پر از قابلیت را برای پیتر پارکر طراحی می‌کند و به او می‌دهد.
۳. لباس اندرو گارفیلد در مرد عنکبوتی شگفت‌انگیز ۲
لباسی که اندرو گارفیلد در اولین قسمت این فیلم پوشید از جهات بسیاری قابل ستایش بود، چون تلاش کرده بودند مدل جدیدی طراحی کنند و به تکرار تجربیات قبل قانع نباشند. ولی چیزی که باعث شد لباس قسمت دوم فیلم جایگاه بهتری داشته باشد، تلفیق ایده‌های جدید با طراحی‌های اصلی و محبوب لباس مرد عنکبوتی بود.
در پی انتقادهایی که به لباس قسمت اول شد، طراحان لباس سعی کردند مؤلفه‌هایی از لباس کلاسیک مرد عنکبوتی را به ایده‌های اولیه‌ی خود اضافه کنند و نتیجه‌اش همین لباسی شد که در قسمت دوم فیلم اندرو گارفیلد دیدیم. متأسفانه مجموعه‌ی مرد عنکبوتی شگفت‌انگیز فرجام خوبی نداشت و همان‌طور که همه می‌دانیم در نهایت بازیگرش را دوباره عوض کردند و با ریبوت‌های تازه‌ای مواجه شدیم. ولی این چیزی از ارزش‌های لباس گارفیلد کم نمی‌کند و هنوز به‌عنوان یک طراحی جذاب و چشم‌نواز قابل ستایش است
