استفاده از تجهیزات ایمنی برای کارگران

برای استفاده صحیح از تجهیزات ایمنی چه باید کرد؟

تجهیزات حفاظت فردی مانند کفش کارگری که معمولاً به عنوان “PPE” نامیده می شود، تجهیزاتی هستند که برای به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض خطراتی که باعث صدمات و بیماری های جدی در محل کار می شوند استفاده می شود. این آسیب ها و بیماری ها ممکن است در اثر تماس با خطرات شیمیایی، رادیولوژیکی، فیزیکی، الکتریکی، مکانیکی یا سایر خطرات محل کار ایجاد شود. تجهیزات حفاظت فردی ممکن است شامل اقلامی مانند دستکش، عینک و کفش ایمنی، گوش گیر یا کلاهک، کلاه ایمنی، ماسک تنفسی، یا لباس کار، جلیقه و کت و شلوار تمام بدن باشد. ما در این مطلب به بررسی میزان استفاده کارگران از تجهیزات حفاظت فردی در مالزی و ایران و قیمت کفش ایمنی مهندسی می پردازیم.

تمام تجهیزات حفاظت فردی باید به طور ایمن طراحی و ساخته شوند و باید به روشی تمیز و قابل اطمینان نگهداری شوند. باید به راحتی جا بیفتد و باعث تشویق کارگران به استفاده شود. اگر تجهیزات حفاظت فردی به درستی جا نیفتند، می تواند تفاوت بین پوشش ایمن یا قرار گرفتن در معرض خطر را ایجاد کند. کارفرمایان باید تجهیزات حفاظت فردی را برای کارگران خود فراهم کنند و از استفاده صحیح آن اطمینان حاصل کنند. همچنین کارفرمایان موظفند به هر کارگری که از تجهیزات حفاظت فردی استفاده می کند آموزش دهند تا بدانند:

• چه زمانی از تجهیزات حفاظت فردی استفاده کنند
• چه تجهیزاتی را در چه مکان هایی استفاده کنند
• نحوه صحیح پوشیدن، تنظیم و برداشتن آن
• محدودیت های تجهیزات حفاظت فردی
• مراقبت مناسب، نگهداری، عمر مفید و دور انداختن تجهیزات

اگر قرار است از PPE استفاده شود، یک برنامه PPE باید اجرا شود. این برنامه باید به خطرات موجود رسیدگی کند. انتخاب، نگهداری و استفاده از PPE؛ آموزش کارکنان؛ و نظارت بر برنامه برای اطمینان از اثربخشی مداوم آن.

بررسی میزان استفاده کارگران از تجهیزات حفاظت فردی در مالزی و ایران

هرچند استفاده درست از لوازم حفاظت فردی میزان صدمات را به شکل کاهشی پایین می آورد اما هنوز هم استفاده از آنها در میان کارمندان و کارگران به شکل فاحشی پایین می باشد. از میان 100 نفر کارگر ساختمانی در مالزی که مورد مطالعه قرار گرفتند اکثرا تایید نمودند که آموزش نقش بسزایی در بالا بردن استفاده از لوازم حفاظت فردی دارد. این موضوع تایید گر نظریه اقدام عقلایی* است که می گوید در صورت فراهم کردن بستر و اموزش افراد به شکل منطقی رفتاری در جهت کاهش ریسک می کنند. این فرضیه که آموزش، نقش مهمی ایفا می کند در تحقیقات محققین کشور خودمان نیز تایید شده است.

بر طبق تحقیقات رضا خشک دامن در سال 96  در بررسی اولیه میزان استفاده از وسایل حفاظت فردی و حوادث رخ داده در طی یک سال گذشته بررسی گردید. سپس با نصب تابلوهای آموزشی و انجام آموزش چهره به چهره به افراد بعد از یک سال ارزیابی ثانویه انجام گردید. نتایج با نرم افزار spss و با روش آماری تی تست زوجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و به این نتیجه رسیدند که انجام مداخات آموزش و نصب تابلوهای آموزشی می تواند میزان استفاده از وسایل حفاظت فردی را افزایش داده و در کاهش حوادث در محیط های کاری نقش موثری ایفا می نماید.

 آنچه مهم است آن است که گاها سازمان ها لوازم حفاظت فردی را در اختیار کارکنان می گذارند اما اموزش ها و مشوق های  مورد نیاز را فراهم نمی کنند. لذا به وجود اوردن یک سیستم تشویقی در کنار فراهم کردن اموزشهای دوره ای می تواند نقش بسزایی در جهت افزایش استفاده افراد داشته باشد.

از چه تجهیزات ایمنی استفاده کنیم؟

لوازم و تجهیزات حفاظت فردی باید بر اساس محیط و نوع فعالیت افراد فراهم گردد. به طور مثال در کشور های با اب و هوای گرم کفش ایمنی باید از نوع ضد تعرق باشد و یا کلاه هایی انتخاب شوند که کارگران را دچار گرمای بیشتر نکنند. اگر اینگونه موارد رعایت نشود در عمل کارکنان لوازم خود را کنار گذاشته و این نقض اصل هدف خواهد بود.

براساس آمارهای ارگان ایمنی مالزی*  از هر 100 هراز کارگر 9.2 میزان مرگ در اثر استفاده نکردن از لوازم ایمنی وجود دارد. در سال 2016 40% حوادث و اسیب ها در اثر استفاده نکردن لوازم بوده است.  این امر در ایران بسیار بالاتر است. بر طبق تحقیقات محققین اگاهی و اموزش استفاده از تجهیزات حفاظت فردی نقش کلیدی در افزایش استفاده از لوازم داشته اند. در پایان درمصاحبه با کارگران در مالزی محققین به این نتیجه رسیدند که انتخاب لوازم مناسب در کنار اگاهی دهی می تواند تا 20% در کاهش حوادث نقش داشته باشند.

اصول ایمنی در محیط کار:

تعریف  ایمنی را می توان حفاظت از انسان و کارآیی او در برابر صدمات و پیشگیری از هرگونه حادثه ای برای وی معنا کرد. اولین تلاش انسان به منظور بهبود ایمنی، ۲۰۰۰ سال پیش در کتاب تاریخ طبیعی Pliny و Elder آمده است؛ مثلا در این کتاب آمده است که به منظور جلوگیری از استنشاق مواد سمی، لازم است که کارگران از ماسک های حفاظتی استفاده نمایند و از اولین وسایل ایمنی لامپ های ایمنی معادن را می توان به حساب آورد.

برای ایجاد یک محیط سالم برای افراد به طوری که کارگران بتوانند بدون دغدغده و ترس از خطرات کار به فعالیت خود ادامه دهند، نیاز است که مقررات ایمنی و دستورالعمل های مربوطه رعایت شوند. در نتیجه می توان گفت نگرانی آینده ای نا مشخص که زائیده و معلول حوادث و سوانح در محیط کار می باشد از جامعه صنعتی کشور پاک می شود. اگر مسئول ایمنی وجود نداشته باشد، به غیر از اینکه صنعت اصلا پیشرفت نمی کند، بلکه دچار هرج و مرج و از هم پاشیدگی شده و دیر یا زود به سوی زوال تدریجی سوق پیدا می نماید.

 وظیفه تهیه کار بر عهده چه کسی است؟

اما نکته مهم اینجاست که چه کسی وظیفه تهیه این ایمنی را بر عهده دارد؛ یعنی این وظیفه بر عهده کارگران است یا کارفرمایان؟ برای پاسخ به این سوال، به قانون رجوع می‌کنیم. ماده ۹۱ قانون کار این سوال را پاسخ می‌دهد:

«کارفرمایان و مسئولان کلیه واحد های موضوع ماده ۸۵ این قانون مکلف هستند بر اساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تامین ‌حفاظت و سلامت و بهداشت کارگران در محیط کار، وسایل و امکانات لازم را تهیه و در اختیار آنان قرار داده و چگونگی کاربرد وسایل فوق‌الذکر را به ‌آنان بیاموزند و در خصوص رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی نظارت نمایند. افراد مذکور نیز ملزم به استفاده و نگهداری از وسایل حفاظتی و‌ بهداشتی فردی و اجرای دستورالعمل‌ های مربوطه کارگاه می ‌باشند.»

مدیران هر نوع کسب و کاری مسئولین ایمنی کارکنان آن جا می باشند و وظیفه افزایش ایمنی محیط کار را به عهده دارند. جهت انجام این امر، آن ها باید همه عوامل خطرات موجود در محیط کار را سناخته و ارزیابی کنند و بعد از آن به فکر یافتن چاره ای برای از بین بردن این خطرات باشند. پرسنل باید به کلیه تجهیزات ایمنی مناسب و کافی مجهز شده و آموزش های لازم را ببینند. بعد از آموزش دیدن نوبت به پرسنل می رسد که وظیفه به کار گیری درست این اصول را در کار خود به عهده دارند.

چرا باید از تجهیزات ایمنی استفاده کنیم؟

از آنجایی که در مواقعی کنترل بخش مهمی از عوامل آسیب رسان و خطرات تهدید کننده شغلی (شامل عوامل شیمیایی، فیزیكی، مكانیكی و بیولوژیكی) در منبع تولید یا در مسیر انتقال امكان پذیر نیست تنها راه حل باقی مانده تجهیز پرسنل به وسایل حفاظت فردی مناسب و استاندارد خواهد بود.

وجود انواع خطرات شیمیایی ، فیزیكی ، بیولوژیكی و مكانیكی با خصوصیات خورندگی، برندگی، سمیت، سرطانزایی، سوزانندگی، جهش زایی و … در محیط های کاری می تواند سلامت کارگران و حتی سایر افراد مجاور محیط های شغلی را به شدت مورد تهدید قرار دهد. بنابراین به منظور حفظ منبع انسانی و هم چنین افزایش بهره وری کار و بهره وری ، شناسایی ، ارزیابی و کنترل خطرات فوق از اهمیت بسزایی برخوردار است. وظایف یاد شده در فرهنگ ایمنی امروزی نه تنها کاری انسانی و در راستای اهداف اقتصادی و اجتماعی محسوب می شود بلكه وظیفه قانونی نیز تلقی می شود .

خطرات چه هستند؟ چه عواملی تهدید کننده سلامت کارگران در محیط های کاری و صنعتی می باشند ؟

در انجام ارزیابی خطر، درک ماهیت خطر، حد و میزان خطر، از اهمیت بالایی برخوردار است. به عنوان مثال اگر یک خطر مربوط به سر و صدا باشد، مهم است که این صدا چقدر بلند باشد و در چه فرکانسی اتفاق افتد؟ یا اینکه اگر یک فرد در یک محیط با درجه حرارت بالا کار می کند، دما چقدر بالاست و آنها برای چه مدتی در آن دما کار می کنند؟

برگرفته از: ایمنی ها