مهریه از طریق دادگاه

مطالبه مهریه از طریق دادگاه، مسیری قانونی است که زنان برای استیفای حق مالی خود در پیش می گیرند. این روش زمانی انتخاب می شود که سایر مسیرها به نتیجه نرسیده یا به دلیل شرایط خاص، مراجعه مستقیم به دستگاه قضایی ضروری باشد. آشنایی با مراحل، مدارک و نکات کلیدی این فرآیند می تواند به متقاضیان کمک کند تا با آگاهی کامل و چالش کمتری این مسیر را طی کنند.

مهریه، به عنوان یکی از مهم ترین حقوق مالی زن در قانون مدنی ایران به رسمیت شناخته شده است. این حق، به محض جاری شدن عقد نکاح، به زن تعلق می گیرد و او مالک آن می شود. در طول زندگی مشترک، پس از طلاق و حتی در صورت فوت زوج، زن این اختیار را دارد که مهریه خود را مطالبه کند. با این حال، گاهی اوقات این مطالبه در فضایی دوستانه و توافقی پیش نمی رود و زن برای احقاق حق خود ناچار به مراجعه به مراجع قضایی می شود.

پیگیری مهریه از طریق دادگاه، فرآیندی پیچیده تر از مطالبه از طریق اداره ثبت اسناد است، اما در برخی شرایط، مانند عدم وجود اموال مشخص از سوی زوج، نیاز به توقیف اموال غیرقابل شناسایی در ثبت یا درخواست حکم جلب، تنها راهکار مؤثر به شمار می آید. این مسیر قانونی، با طی کردن گام هایی مشخص و ارائه مدارک معتبر، به زن امکان می دهد تا با پشتوانه قانون، به حق خود دست یابد. در این مقاله، تمامی ابعاد این فرآیند، از تعریف مهریه تا مراحل گام به گام در دادگاه، هزینه ها، مدارک مورد نیاز، نکات حقوقی و چالش های احتمالی به طور جامع مورد بررسی قرار می گیرد تا خوانندگان با درک عمیق از این موضوع، بتوانند تصمیمات آگاهانه ای در جهت پیگیری حقوق قانونی خود اتخاذ کنند.

مهریه چیست؟ آشنایی با حقوق اولیه زن

مهریه، مالی است که به هنگام عقد نکاح، مرد به عنوان یک تعهد مالی به زن می پردازد یا متعهد به پرداخت آن می شود. این حق، نه تنها یک رسم اجتماعی است، بلکه در قوانین مدنی و شرع اسلام جایگاهی ویژه دارد و به محض جاری شدن صیغه عقد، زن مالک آن می شود، حتی اگر هنوز آن را دریافت نکرده باشد. این مالکیت زن بر مهریه، یکی از نقاط قوت حقوقی اوست که در ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی ایران نیز به صراحت بیان شده است: به مجرد عقد، زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید. این بدان معناست که زن می تواند در هر زمانی که اراده کند، چه در طول زندگی مشترک و چه پس از آن، مهریه خود را مطالبه کرده و حتی آن را ببخشد یا به همسر خود هبه کند.

مهریه انواع مختلفی دارد که هر کدام دارای ویژگی های حقوقی خاص خود هستند:

• مهرالمسمی: این رایج ترین نوع مهریه است و به مالی گفته می شود که در زمان عقد نکاح با توافق کامل زوجین تعیین و در سند ازدواج ثبت می شود. این مال می تواند وجه نقد، سکه، طلا، املاک، و یا هر چیز دیگری باشد که ارزش مالی داشته باشد و قابل تملک باشد.
• مهرالمثل: در مواردی که مهریه در عقد نکاح به هر دلیلی تعیین نشده باشد یا اگر تعیین شده، به دلیل شرایط خاص، صحیح نباشد و نزدیکی بین زن و مرد اتفاق افتاده باشد، زن مستحق مهرالمثل خواهد بود. این مهریه با توجه به وضعیت و جایگاه اجتماعی زن، عرف جامعه، وضعیت خانوادگی او و همچنین وضعیت مالی مرد، توسط دادگاه تعیین می گردد.
• مهرالمتعه: این نوع مهریه زمانی مطرح می شود که مهریه در عقد تعیین نشده باشد و قبل از نزدیکی، طلاق رخ دهد. در این شرایط، زن مستحق مهرالمتعه است که میزان آن با توجه به وضعیت مالی مرد و توسط دادگاه تعیین می شود.

زن در هر زمان می تواند مهریه خود را مطالبه کند؛ حتی اگر هنوز در زندگی مشترک با همسرش باشد و قصد طلاق نداشته باشد. این حق مالی، بخشی از استقلال اقتصادی زن است و از این رو، آگاهی از تمامی جنبه های آن برای هر زنی ضروری به نظر می رسد.

انتخاب مسیر مطالبه مهریه: ثبت یا دادگاه؟

وقتی زنی تصمیم به مطالبه مهریه خود می گیرد، دو مسیر اصلی پیش روی او قرار دارد: اقدام از طریق اداره ثبت اسناد و املاک یا مراجعه به دادگاه خانواده. هر یک از این روش ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب مسیر صحیح بستگی به شرایط پرونده، وجود یا عدم وجود اموال مشخص از زوج و اهداف زن دارد.

مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت

این روش به دلیل سرعت نسبی و هزینه کمتر، اغلب به عنوان گام اول در مطالبه مهریه پیشنهاد می شود. در این حالت، زن یا وکیل او با در دست داشتن سند ازدواج رسمی به دفترخانه ای که عقد در آن جاری شده است مراجعه کرده و درخواست صدور اجراییه مهریه را مطرح می کند. سپس با معرفی اموال مشخص از زوج به اداره ثبت، این اداره اقدام به توقیف و نهایتاً فروش اموال برای پرداخت مهریه می کند.

• مزایا:
  • سرعت نسبی: فرآیند در اداره ثبت معمولاً سریع تر از دادگاه به نتیجه می رسد.
  • هزینه کمتر: هزینه های دادرسی در این روش به مراتب پایین تر است.
  • سادگی فرآیند: مراحل اداری ساده تری دارد و نیاز به تخصص حقوقی کمتری است.
• معایب:
  • محدودیت در توقیف اموال: اداره ثبت تنها می تواند اموالی را توقیف کند که به نام زوج ثبت شده و دارای سند رسمی باشند. اگر اموال به نام دیگری باشد یا قابل شناسایی نباشد، اداره ثبت قادر به اقدام نیست.
  • عدم امکان جلب: در این روش، امکان صدور حکم جلب برای زوج وجود ندارد.
  • عدم رسیدگی به اعسار: اداره ثبت به درخواست اعسار زوج از پرداخت مهریه رسیدگی نمی کند.

مطالبه مهریه از طریق دادگاه

مسیر دادگاه، معمولاً زمانی انتخاب می شود که روش ثبتی به نتیجه نرسیده باشد یا زن نیاز به اختیارات گسترده تری داشته باشد. این روش نیازمند تنظیم دادخواست و پیگیری پرونده در دادگاه خانواده است.

• مزایا:
  • گستردگی اختیارات: دادگاه می تواند به توقیف انواع مختلف اموال (منقول و غیرمنقول، وجوه بانکی، سهام و …) اقدام کند، حتی اگر به نام زوج نباشند و از طریق استعلامات قضایی قابل شناسایی باشند.
  • امکان جلب زوج: در صورت عدم پرداخت مهریه (تا سقف ۱۱۰ سکه)، دادگاه می تواند حکم جلب زوج را صادر کند.
  • رسیدگی به اعسار: دادگاه می تواند به درخواست اعسار زوج از پرداخت مهریه رسیدگی کرده و در صورت اثبات، مهریه را تقسیط کند.
  • کارایی در نبود اموال مشخص: حتی در صورت عدم شناسایی اموال مشخص، دادگاه می تواند به حکم صادر کرده و فرآیند شناسایی و توقیف را پیگیری کند.
• معایب:
  • طولانی تر بودن فرآیند: رسیدگی در دادگاه معمولاً زمان برتر است و ممکن است چندین ماه یا حتی سال به طول انجامد.
  • هزینه های دادرسی بیشتر: هزینه های دادرسی در دادگاه بر اساس ارزش مهریه محاسبه می شود و می تواند قابل توجه باشد.
  • پیچیدگی حقوقی: نیاز به آشنایی بیشتر با قوانین و رویه های قضایی دارد که ممکن است مستلزم کمک گرفتن از وکیل باشد.

برای تسهیل درک تفاوت ها و انتخاب مسیر مناسب، در جدول زیر مقایسه ای جامع بین دو روش ارائه شده است:

ویژگی	مطالبه از طریق اداره ثبت	مطالبه از طریق دادگاه
هزینه	پایین تر (حدود ۰.۵ درصد)	بالاتر (۳.۵ درصد ارزش خواسته)
سرعت رسیدگی	نسبتاً سریع تر	زمان بر و طولانی تر
امکان جلب زوج	خیر	بله (تا سقف ۱۱۰ سکه)
رسیدگی به اعسار زوج	خیر	بله (امکان تقسیط مهریه)
توقیف اموال	فقط اموال ثبتی و مشخص	گستره وسیع تری از اموال (منقول، غیرمنقول، بانکی، سهام و …)
نیاز به وکیل	کمتر	بیشتر (برای پیچیدگی های حقوقی)
مرجع رسیدگی	دفترخانه ازدواج و اداره ثبت	شورای حل اختلاف یا دادگاه خانواده

انتخاب بین این دو مسیر، تصمیمی مهم است که باید با دقت و با توجه به تمامی جوانب پرونده اتخاذ شود. مشورت با یک وکیل متخصص حقوق خانواده می تواند در این زمینه بسیار راهگشا باشد.

مراحل گام به گام مطالبه مهریه از طریق دادگاه

مطالبه مهریه از طریق دادگاه، یک فرآیند حقوقی است که نیازمند رعایت سلسله مراتبی مشخص است. برای اینکه زن بتواند با موفقیت مهریه خود را مطالبه کند، باید این مراحل را به درستی و با آگاهی طی کند.

گام اول: ثبت نام در سامانه ثنا و اخذ کد رهگیری

پیش از هر اقدامی، ثبت نام در سامانه ثنا (سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی) ضروری است. این سامانه، پلتفرمی برای اطلاع رسانی و ابلاغ اوراق قضایی به صورت الکترونیکی است و تمامی مراحل بعدی پرونده، از ابلاغ وقت دادرسی گرفته تا صدور احکام، از طریق آن انجام می شود. ثبت نام می تواند به صورت حضوری در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا به صورت آنلاین انجام شود. پس از ثبت نام، یک کد رهگیری و رمز عبور به متقاضی داده می شود که برای ورود به سامانه و پیگیری پرونده لازم است.

گام دوم: تنظیم و ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

پس از ثبت نام در ثنا، گام بعدی مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و تنظیم دادخواست مطالبه مهریه است. در این مرحله، زن یا وکیل او باید فرم دادخواست را با دقت تکمیل کند. اطلاعاتی نظیر نام و مشخصات کامل خواهان (زن) و خوانده (مرد)، خواسته (مطالبه مهریه)، بهای خواسته (ارزش ریالی مهریه) و شرح دقیق ماجرا، از جمله جزئیات مهمی هستند که باید در دادخواست درج شوند. از نکات کلیدی در این مرحله، تقاضای تامین خواسته یا توقیف اموال است که می تواند به صورت همزمان با دادخواست اصلی یا قبل از آن ارائه شود. این تقاضا، بر اساس ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی، به زن اجازه می دهد تا برای جلوگیری از نقل و انتقال احتمالی اموال توسط زوج، قبل از صدور حکم نهایی، اموال او را توقیف کند. اهمیت این اقدام در این است که اگر قرار تامین خواسته صادر شود، زوج دیگر نمی تواند اموالش را پنهان یا منتقل کند و حقوق زن محفوظ می ماند.

تقاضای تامین خواسته، از حیاتی ترین اقدامات در پرونده مهریه است که می تواند از تضییع حقوق زن جلوگیری کرده و تضمینی برای وصول مهریه باشد.

گام سوم: تعیین مرجع صالح رسیدگی (شورای حل اختلاف یا دادگاه خانواده)

پس از ثبت دادخواست، پرونده به مرجع صالح ارجاع می شود. صلاحیت رسیدگی به پرونده مهریه، بر اساس میزان مهریه، بین شورای حل اختلاف و دادگاه خانواده تقسیم می شود:

• اگر میزان مهریه مطالبه شده (بهای خواسته) تا سقف ۲۰ میلیون تومان باشد، پرونده در شورای حل اختلاف رسیدگی خواهد شد.
• اگر مبلغ مهریه بیش از ۲۰ میلیون تومان باشد، مرجع صالح برای رسیدگی، دادگاه خانواده خواهد بود.

نحوه محاسبه بهای خواسته در مهریه سکه، بر اساس نرخ روز سکه در زمان تقدیم دادخواست و با استناد به شاخص بانک مرکزی انجام می شود. این محاسبه نقش مهمی در تعیین مرجع صالح دارد.

گام چهارم: فرآیند رسیدگی و جلسات دادرسی

پس از ارجاع پرونده به شعبه مربوطه، وقت رسیدگی تعیین و به طرفین (خواهان و خوانده) از طریق سامانه ثنا ابلاغ می شود. حضور خواهان و خوانده (یا وکلای آن ها) در جلسات دادرسی ضروری است. در این جلسات، قاضی به دفاعیات طرفین گوش داده، مستندات ارائه شده را بررسی و در صورت نیاز، تحقیقات تکمیلی یا ارجاع به کارشناسی را دستور می دهد. در برخی موارد، امکان صلح و سازش بین طرفین در مراحل اولیه دادرسی وجود دارد که می تواند به تسریع حل و فصل موضوع کمک کند.

گام پنجم: صدور و قطعیت حکم

پس از اتمام رسیدگی و بررسی تمامی جوانب پرونده، دادگاه اقدام به صدور حکم می کند. احکام می توانند به دو صورت حضوری (در صورت حضور یا وکیل طرفین) یا غیابی (در صورت عدم حضور خوانده و ابلاغ صحیح) صادر شوند. پس از صدور حکم، طرفین دارای حق تجدیدنظرخواهی (در دادگاه تجدیدنظر استان) و در صورت وجود شرایط خاص، فرجام خواهی (در دیوان عالی کشور) هستند. مدت زمان تجدیدنظرخواهی ۲۰ روز و فرجام خواهی ۲۰ روز پس از ابلاغ رأی یا رأی تجدیدنظر است. حکم مهریه زمانی قابلیت اجرا پیدا می کند که قطعیت یافته و هیچ راه اعتراض قانونی دیگری وجود نداشته باشد.

گام ششم: اجرای حکم مهریه (پس از قطعیت)

پس از قطعی شدن حکم مهریه، زن باید به دادگاه مراجعه کرده و درخواست صدور اجرائیه کند. اجرائیه، حکمی است که به واحد اجرای احکام دادگستری اجازه می دهد تا برای وصول مهریه اقدام کند. در این مرحله، واحد اجرا به شناسایی و توقیف اموال زوج می پردازد. اگر زوج اموالی برای پرداخت مهریه نداشته باشد، یا نتواند کل مهریه را یکجا پرداخت کند، می تواند درخواست اعسار (ناتوانی از پرداخت) را مطرح کند. در صورت اثبات اعسار، دادگاه مهریه را به صورت اقساطی تعیین خواهد کرد.

مدارک لازم برای مطالبه مهریه از طریق دادگاه (چک لیست کامل)

برای شروع و پیگیری پرونده مطالبه مهریه از طریق دادگاه، ارائه مجموعه ای از مدارک ضروری است. دقت در تهیه و ارائه کامل این مدارک می تواند به تسریع فرآیند کمک کند. مهم ترین مدارکی که زوجه برای ثبت دادخواست خود به آن ها نیاز دارد، عبارتند از:

• اصل یا رونوشت مصدق (کپی برابر اصل) عقدنامه: این سند، مهم ترین مدرک برای اثبات رابطه زوجیت و تعیین میزان مهریه است. در صورت در دسترس نبودن اصل، باید از دفترخانه محل ثبت عقد، رونوشت برابر اصل تهیه شود.
• اصل شناسنامه زوجه: برای احراز هویت خواهان (زن).
• اصل کارت ملی زوجه: برای احراز هویت خواهان (زن).
• ثبت نام در سامانه ثنا: اگرچه یک مدرک فیزیکی نیست، اما کد رهگیری و اطلاعات مربوط به سامانه ثنا برای ثبت و پیگیری پرونده کاملاً الزامی است.
• وکالت نامه (در صورت داشتن وکیل): اگر زوجه از طریق وکیل اقدام می کند، اصل یا کپی مصدق وکالت نامه باید ضمیمه دادخواست شود.
• مدارک مربوط به معرفی اموال زوج (در صورت وجود): اگر زن از وجود اموال مشخصی از زوج (مانند سند ملک، شماره پلاک خودرو، مشخصات حساب بانکی و…) آگاه است و قصد تقاضای تامین خواسته دارد، می تواند مدارک مربوط به این اموال را نیز ارائه دهد تا فرآیند توقیف تسهیل شود.
• استشهادیه اعسار (در صورت تقاضای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی): اگر زن توانایی پرداخت هزینه های دادرسی را ندارد، باید استشهادیه و گواهی شهود برای اثبات اعسار خود ارائه دهد.

اطمینان از صحت و اعتبار تمامی مدارک ارائه شده اهمیت بالایی دارد. هر گونه نقص یا اشتباه در مدارک می تواند منجر به تأخیر در رسیدگی به پرونده یا حتی رد دادخواست شود. بهتر است قبل از مراجعه به دفاتر خدمات قضایی، با یک وکیل متخصص مشورت شود تا از کامل بودن تمامی مدارک اطمینان حاصل شود.

هزینه های دادرسی مطالبه مهریه و نحوه پرداخت آن

مطالبه مهریه از طریق دادگاه، یک دعوای مالی محسوب می شود و به همین دلیل، مستلزم پرداخت هزینه های دادرسی است. این هزینه ها بر اساس بهای خواسته (ارزش ریالی مهریه مطالبه شده) محاسبه می شوند.

میزان دقیق هزینه دادرسی در حال حاضر معادل ۳.۵ درصد از ارزش خواسته مالی است. برای مهریه که به صورت سکه یا سایر اموال غیرنقدی تعیین شده، ابتدا باید ارزش ریالی آن به نرخ روز محاسبه شود. این محاسبه معمولاً با استعلام از مراجع رسمی (مانند بانک مرکزی برای نرخ سکه) در زمان تقدیم دادخواست انجام می گیرد. به عنوان مثال، اگر مهریه ۱۰۰ سکه باشد و هر سکه به فرض ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال ارزش داشته باشد، کل ارزش خواسته ۱۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال خواهد بود و هزینه دادرسی آن ۳.۵ درصد این مبلغ (۳۵۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال) خواهد شد.

تقاضای اعسار از پرداخت هزینه های دادرسی

گاهی اوقات، زنی که قصد مطالبه مهریه خود را دارد، توانایی مالی برای پرداخت هزینه های بالای دادرسی را ندارد. در چنین شرایطی، قانون این امکان را فراهم کرده است که وی همزمان با تقدیم دادخواست مهریه، درخواست اعسار از پرداخت هزینه های دادرسی را نیز مطرح کند.

مفهوم اعسار: اعسار به معنای ناتوانی مالی یک فرد از پرداخت هزینه های دادرسی یا سایر دیون خود است. برای اثبات اعسار، زن باید مدارک و دلایلی را ارائه دهد که نشان دهنده عدم توانایی مالی او باشد. این دلایل معمولاً شامل ارائه استشهادیه (که توسط حداقل دو نفر شاهد گواهی شده باشد) و شهادت شهود در دادگاه است.

نحوه ثبت درخواست اعسار: درخواست اعسار می تواند در همان دادخواست مطالبه مهریه یا به صورت یک دادخواست جداگانه و همزمان با آن ارائه شود. دادگاه خانواده، وفق ماده ۵ قانون حمایت خانواده، می تواند در قالب یک تصمیم اداری و بدون نیاز به رسیدگی و صدور رأی مجزا، خواهان را موقتاً از تودیع هزینه دادرسی معاف کند.

بخشنامه جدید قوه قضائیه: بخشنامه شماره ۱۴۱۷/۱۰ مورخ ۱۴۰۳/۰۲/۰۱ قوه قضائیه، به منظور تسهیل فرآیند برای دعاوی خانواده، تأکید کرده است که دادگاه می تواند خواهان را موقتاً از پرداخت هزینه های دادرسی، کارشناسی و داوری معاف نماید. این بخشنامه به دفاتر خدمات قضایی توصیه می کند که صرفاً برای افزایش دستمزد، خواسته اعسار از هزینه دادرسی را به صورت مجزا درج نکنند، زیرا دادگاه خود می تواند به این موضوع رسیدگی کند. این اقدام، بار مالی اولیه را از دوش زن برداشته و به او امکان می دهد که حتی با محدودیت های مالی نیز بتواند حقوق خود را پیگیری کند.

اثبات اعسار و موفقیت در این تقاضا، نقش بسزایی در ادامه پرونده برای زنان کم بضاعت دارد و از این رو، جمع آوری مستندات و شهادت شهود معتبر در این زمینه از اهمیت بالایی برخوردار است.

تامین خواسته و توقیف اموال زوج بابت مهریه (نکات حقوقی و عملی)

تأمین خواسته و توقیف اموال زوج، یکی از حساس ترین و حیاتی ترین مراحل در فرآیند مطالبه مهریه از طریق دادگاه است. این اقدام با هدف جلوگیری از هرگونه نقل و انتقال اموال توسط زوج و تضمین پرداخت مهریه به زن صورت می گیرد. بسیاری از اوقات، پس از آگاه شدن زوج از مطالبه مهریه، تلاش هایی برای پنهان کردن یا انتقال اموال خود انجام می دهد که تامین خواسته می تواند از این امر جلوگیری کند.

اهمیت تامین خواسته: تامین خواسته، به زن این امکان را می دهد که قبل از صدور حکم قطعی و حتی پیش از ابلاغ دادخواست مهریه به زوج، اموال او را توقیف کند. این کار بر اساس ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی انجام می شود و مانع از این می شود که زوج با فروش، هبه، یا هر نوع انتقال دیگر، دارایی های خود را از دسترس خارج سازد.

انواع اموال قابل توقیف: دادگاه می تواند انواع مختلفی از اموال را توقیف کند:

• اموال منقول: مانند خودرو، موتورسیکلت، وجوه نقد در حساب های بانکی، سهام، اوراق بهادار، و لوازم با ارزش منزل (که جزو مستثنیات دین نباشند).
• اموال غیرمنقول: مانند ملک، زمین، آپارتمان و … .

نحوه شناسایی و معرفی اموال: زن یا وکیل او می تواند اموالی را که از زوج می شناسد، به دادگاه معرفی کند. در صورتی که زن اطلاعات کافی از اموال زوج نداشته باشد، دادگاه می تواند با استعلام از مراجع مختلف مانند اداره ثبت اسناد و املاک، بانک ها، اداره راهنمایی و رانندگی، بورس و … به شناسایی اموال وی اقدام کند.

نکته مهم: مهلت ۱۰ روزه پس از صدور قرار تامین خواسته: یک نکته بسیار حیاتی در مورد تامین خواسته این است که اگر قرار تامین خواسته قبل از دادخواست اصلی مطالبه مهریه صادر شود، زن موظف است ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ صدور این قرار، دادخواست اصلی مطالبه مهریه را نیز ثبت کند. در غیر این صورت، با درخواست زوج، قرار تامین خواسته لغو و اموال توقیف شده آزاد می شوند. این مهلت برای اطمینان از جدی بودن خواهان و جلوگیری از سوءاستفاده از این ابزار قانونی است.

نقش مخاطره احتمالی در صدور قرار تامین خواسته: دادگاه در صدور قرار تامین خواسته به این نکته توجه می کند که آیا احتمال مخاطره احتمالی (یعنی از بین رفتن یا از دسترس خارج شدن اموال) وجود دارد یا خیر. معمولاً در دعاوی مالی مانند مهریه، این مخاطره فرض شده و با توجه به درخواست زن، قرار تامین خواسته صادر می شود. حتی در برخی موارد، دادگاه ممکن است برای صدور قرار تامین خواسته، از زن بخواهد که معادل بخشی از مبلغ خواسته، خسارت احتمالی را تودیع کند که این مبلغ در پایان فرآیند به او بازگردانده می شود، مگر اینکه حکم به نفع زوج صادر شود.

با توجه به اهمیت بالای تامین خواسته در حفظ حقوق زن، مشورت با وکیل متخصص برای انجام صحیح و به موقع این مرحله، بسیار توصیه می شود.

مستثنیات دین در پرداخت مهریه چیست؟ (با شرح کامل و مثال)

هنگامی که حکم مطالبه مهریه صادر و فرآیند اجرای آن آغاز می شود، یکی از مسائل مهمی که مطرح می گردد، موضوع مستثنیات دین است. مستثنیات دین، اموالی هستند که حتی با وجود حکم قطعی دادگاه، قابلیت توقیف و فروش برای پرداخت بدهی (از جمله مهریه) را ندارند. هدف از تعیین این مستثنیات، حمایت از حداقل زندگی محکوم علیه (زوج) و افراد تحت تکفل او است تا به دلیل پرداخت بدهی، دچار عسر و حرج مطلق نشوند. ماده ۲۴ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی به تفصیل به این موضوع پرداخته است.

شرح دقیق موارد مستثنیات دین:

• منزل مسکونی در شأن محکوم علیه: منزلی که عرفاً با وضعیت اجتماعی و مالی زوج در زمان اعسار او (ناتوانی از پرداخت) متناسب باشد، قابل توقیف نیست.
  • مثال: اگر زوج دارای یک منزل کوچک در مناطق پایین شهر باشد که تنها سرپناه او و خانواده اش است، این منزل جزو مستثنیات دین محسوب می شود. اما اگر دارای دو منزل باشد یا یک منزل لوکس و گران قیمت داشته باشد که فراتر از شأن او در وضعیت اعسار است، مازاد یا منزل دوم قابل توقیف خواهد بود.
• اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوائج ضروری محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی لازم است: این مورد شامل لوازم اولیه و ضروری برای زندگی عادی است.
  • مثال: یخچال، گاز، تختخواب ساده، لباسشویی معمولی، تلویزیون معمولی، فرش های عادی. اما لوازم لوکس و تجملاتی مانند تابلوهای هنری گران قیمت، سرویس خواب های بسیار نفیس، ظروف عتیقه، چندین دست فرش ابریشم، یا تلویزیون های بسیار بزرگ و گران قیمت که فراتر از نیازهای ضروری هستند، قابل توقیف می باشند.
• آذوقه موجود به قدر احتیاج محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی برای مدتی که عرفاً آذوقه ذخیره می شود: مقدار مواد غذایی و مایحتاج روزمره که برای یک دوره کوتاه (مثلاً یک ماه) برای زندگی ضروری است.
  • مثال: برنج، روغن، شکر، حبوبات و سایر مواد غذایی موجود در منزل که برای مصرف خانواده کافی باشد. اما ذخیره سازی مقادیر بسیار زیاد مواد غذایی که از حد عرفی خارج باشد، ممکن است قابل توقیف باشد.
• کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق متناسب با شأن آنها: ابزار و کتبی که برای شغل یا حرفه علمی و تحقیقاتی زوج ضروری است.
  • مثال: کتاب های تخصصی یک استاد دانشگاه، ابزار مهندسی یک مهندس، یا کتب فقهی یک روحانی. اما کتب غیرضروری یا کلکسیون های گران قیمت کتاب که ارتباطی به شغل او ندارند، ممکن است قابل توقیف باشند.
• وسایل و ابزار کار کسبه، پیشه وران، کشاورزان و سایر اشخاص که برای امرار معاش ضروری آنها و افراد تحت تکفلشان لازم است: ابزار و وسایلی که مستقیماً برای کسب درآمد و تأمین معاش زوج ضروری هستند.
  • مثال: ابزار یک نجار، وسایل یک سلمانی، تراکتور یک کشاورز، یا تاکسی یک راننده تاکسی. اما یک خودروی لوکس و گران قیمت که برای جابجایی شخصی استفاده می شود، جزو مستثنیات دین محسوب نمی شود.
• تلفن مورد نیاز مدیون: یک خط تلفن و دستگاه آن که برای ارتباطات ضروری و شغلی استفاده می شود.
  • مثال: یک تلفن همراه معمولی برای ارتباطات روزمره و کاری. داشتن چندین خط تلفن یا گوشی های بسیار گران قیمت ممکن است از شمول مستثنیات خارج شود.
• مبلغی که در ضمن عقد اجاره به موجر پرداخت می شود، مشروط بر اینکه پرداخت اجاره بها بدون آن موجب عسر و حرج گردد و عین مستأجره مورد نیاز مدیون بوده و بالاتر از شأن او نباشد: مبلغ ودیعه یا رهن منزل اجاره ای، به شرطی که منزل مذکور در شأن زوج باشد و بدون آن امکان اجاره نشینی برای وی سخت شود.
  • مثال: مبلغ رهنی که برای اجاره یک آپارتمان معمولی نیاز است، اما رهن یک خانه ویلایی بسیار بزرگ و گران قیمت که از شأن زوج خارج است، جزو مستثنیات دین نیست.

تشخیص مصادیق مستثنیات دین اغلب بر عهده قاضی اجرای احکام است که با توجه به شرایط خاص هر پرونده و عرف جامعه تصمیم گیری می کند. این موضوع می تواند یکی از چالش های اصلی در مرحله اجرای حکم مهریه باشد.

مطالبه مهریه در شرایط خاص و چالش های آن

فرآیند مطالبه مهریه همیشه در یک بستر عادی و بدون پیچیدگی پیش نمی رود. گاهی اوقات، شرایط خاصی پیش می آید که مطالبه مهریه را با چالش های جدیدی روبرو می کند. آشنایی با این شرایط می تواند به آمادگی بیشتر برای مواجهه با آن ها کمک کند.

مطالبه مهریه پس از فوت زوج

یکی از این شرایط خاص، فوت زوج قبل از پرداخت کامل مهریه است. در این حالت، مهریه به عنوان یک دین ممتاز، از ترکه متوفی (مجموعه اموال و دارایی های به جا مانده از متوفی) قابل مطالبه است. زن در این شرایط باید مراحل زیر را پیگیری کند:

• نحوه مطالبه: زن می تواند با مراجعه به دادگاه خانواده، دادخواست مطالبه مهریه را به طرفیت وراث متوفی (که ترکه را پذیرفته اند) یا مدیر ترکه (در صورتی که ترکه دارای مدیر باشد) ارائه دهد.
• طرف دعوا: ورثه متوفی، به نسبت سهم الارث خود، مسئول پرداخت بدهی های متوفی از جمله مهریه هستند.
• امکان درخواست توقیف ترکه: زن می تواند همزمان با دادخواست مطالبه مهریه، درخواست توقیف ترکه متوفی را نیز مطرح کند تا وراث قبل از پرداخت مهریه، اقدام به تقسیم یا انتقال اموال نکنند.
• مهریه در برابر سایر دیون: مهریه، مانند سایر دیون ممتاز، مقدم بر تقسیم ارث بین ورثه است؛ یعنی ابتدا باید مهریه و سایر بدهی ها از ترکه پرداخت شود، سپس باقیمانده ترکه بین ورثه تقسیم گردد.

امکان جلب زوج بابت مهریه (شرایط و محدودیت ها)

یکی از قدرتمندترین ابزارهای قانونی برای مطالبه مهریه، امکان صدور حکم جلب برای زوج است. اما این امکان دارای شرایط و محدودیت های خاصی است:

• شرایط جلب: امکان جلب زوج تنها در صورتی وجود دارد که حکم مهریه قطعی شده و زوج توانایی مالی برای پرداخت مهریه را داشته باشد اما از پرداخت آن خودداری کند (یعنی اعسار او اثبات نشده باشد).
• سقف ۱۱۰ سکه: بر اساس قانون، حکم جلب فقط تا سقف ۱۱۰ سکه بهار آزادی (یا معادل آن) قابل اجرا است. اگر مهریه بیش از این مقدار باشد، برای مازاد ۱۱۰ سکه، زن باید از طریق معرفی اموال اقدام کند و امکان جلب وجود ندارد.
• اثبات توانایی پرداخت و عدم پرداخت: دادگاه برای صدور حکم جلب، باید از توانایی مالی زوج برای پرداخت مهریه اطمینان حاصل کند و اینکه او به رغم توانایی، از پرداخت خودداری می کند.
• تبصره های قانونی و محدودیت ها: قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، شرایط و محدودیت های جلب را به دقت بیان کرده است. به عنوان مثال، اگر زوج درخواست اعسار داده و دادگاه اعسار او را پذیرفته باشد، تا زمانی که اقساط مهریه را پرداخت می کند، امکان جلب او وجود ندارد.

تفاوت مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه در فرآیند دادگاه

نحوه مطالبه مهریه در دادگاه نیز تحت تأثیر نوع مهریه (عندالمطالبه یا عندالاستطاعه) قرار می گیرد:

• مهریه عندالمطالبه: این رایج ترین نوع مهریه است و به این معناست که زن هر زمان که بخواهد می تواند مهریه خود را از مرد مطالبه کند و مرد مکلف به پرداخت فوری آن است. در این حالت، بار اثبات عدم توانایی پرداخت (اعسار) بر عهده مرد است.
• مهریه عندالاستطاعه: در این نوع مهریه، پرداخت مهریه منوط به توانایی مالی مرد است. در این حالت، بار اثبات توانایی مالی مرد برای پرداخت مهریه بر عهده زن است. اگر زن نتواند ثابت کند که مرد توانایی مالی دارد، مهریه قابل وصول نخواهد بود تا زمانی که زن بتواند اموالی از مرد معرفی کند یا توانایی مالی او اثبات شود. این تفاوت در بار اثبات، می تواند تأثیر زیادی بر روند دادرسی و مدت زمان رسیدگی داشته باشد.

نمونه دادخواست های کاربردی مطالبه مهریه

تنظیم دادخواست مطالبه مهریه، گام اساسی در شروع فرآیند قضایی است. دادخواست باید شامل اطلاعات دقیق خواهان، خوانده، خواسته و شرح واقعه باشد. در ادامه، دو نمونه دادخواست پرکاربرد برای مطالبه مهریه ارائه شده است تا به عنوان راهنما مورد استفاده قرار گیرد.

نمونه دادخواست مطالبه مهریه با درخواست تامین خواسته

این نوع دادخواست، برای زمانی مناسب است که زن قصد دارد همزمان با مطالبه مهریه، از دادگاه بخواهد که اموال زوج را توقیف کند تا از انتقال آن ها جلوگیری شود. این اقدام، امنیت بیشتری برای وصول مهریه ایجاد می کند.

خواسته: ۱. تقاضای محکومیت خوانده به پرداخت تعداد (ذکر تعداد سکه یا مبلغ) سکه تمام بهار آزادی/مبلغ (ریال) مقوم به مبلغ (ارزش ریالی مهریه به نرخ روز) ریال.
۲. بدواً صدور قرار تامین خواسته از کلیه اموال خوانده به میزان بهای خواسته.
۳. پرداخت کلیه خسارات دادرسی شامل هزینه دادرسی، حق الوکاله وکیل (در صورت داشتن وکیل)، هزینه کارشناسی و سایر هزینه های مربوطه.

ریاست محترم دادگاه خانواده شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام؛
به استحضار می رساند:
اینجانبه [نام و نام خانوادگی خواهان]، فرزند [نام پدر خواهان]، به موجب سند ازدواج رسمی شماره [شماره سند ازدواج]، صادره از دفتر رسمی ازدواج شماره [شماره دفتر ازدواج]، مورخ [تاریخ عقد]، به عقد دائم آقای [نام و نام خانوادگی خوانده]، فرزند [نام پدر خوانده]، درآمده ام.
وفق عقدنامه مزبور، تعداد [تعداد سکه] سکه تمام بهار آزادی (یا معادل آن به ارزش [مبلغ ریالی] ریال) به عنوان مهریه بنده بر ذمه خوانده تعیین و توافق گردیده است.
حال، نظر به اینکه تا تاریخ تقدیم این دادخواست، خوانده هیچ اقدامی جهت پرداخت مهریه اینجانبه ننموده و با توجه به احتمال تضییع حقوق و نقل و انتقال احتمالی اموال ایشان، از آنجا که مطالبه مهریه حق شرعی و قانونی اینجانبه می باشد، مستنداً به ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی و مواد ۱۰۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست صدور قرار تامین خواسته از اموال خوانده به میزان بهای مهریه قبل از ابلاغ و نیز صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت مهریه کامل اینجانبه به نرخ روز، به انضمام کلیه خسارات قانونی اعم از هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل، مورد استدعاست.

با تشکر و احترام،
[امضا و نام و نام خانوادگی خواهان یا وکیل]

توضیحات و نکات نگارشی:
* بخش خواسته: باید به صورت شفاف و مشخص، درخواست های قانونی ذکر شود. تقویم مهریه (ارزش گذاری ریالی) برای تعیین مرجع صالح و محاسبه هزینه دادرسی ضروری است.
* شرح دادخواست: باید شامل اطلاعات پایه عقد، تعیین مهریه و توضیح عدم پرداخت آن باشد. ارجاع به مواد قانونی مربوطه (ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی و ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی) اعتبار حقوقی دادخواست را افزایش می دهد.
* نکته: در صورت نیاز، می توان جزئیات بیشتری از اموال شناخته شده زوج را در بخش دلایل و مدارک یا ضمیمه دادخواست ذکر کرد.

نمونه دادخواست مطالبه مهریه به نرخ روز (تعدیل مهریه)

این دادخواست برای مواردی است که مهریه به صورت وجه نقد تعیین شده و با گذشت زمان و تورم، ارزش واقعی آن کاهش یافته است. در این شرایط، زن می تواند درخواست تعدیل مهریه به نرخ روز را داشته باشد.

خواسته: تقاضای محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ [مبلغ ریالی] ریال (تعداد [تعداد سکه] سکه تمام بهار آزادی مقوم به مبلغ [مبلغ ریالی] ریال) به عنوان مهریه به نرخ روز با احتساب کلیه خسارات قانونی اعم از هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل.

ریاست محترم دادگاه خانواده شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام؛
به استحضار می رساند:
اینجانبه [نام و نام خانوادگی خواهان]، فرزند [نام پدر خواهان]، به موجب عقدنامه شماره [شماره سند ازدواج]، مورخ [تاریخ عقد]، به عقد دائم خوانده محترم آقای [نام و نام خانوادگی خوانده] درآمده ام.
با عنایت به اینکه مهریه اینجانبه مبلغ [مبلغ ریالی اولیه] ریال (یا تعداد [تعداد سکه] سکه) تعیین گردیده است و نظر به حدوث نزدیکی فی مابین و با توجه به تغییر شاخص سالانه قیمت ها نسبت به زمان اجرای عقد، ارزش واقعی مهریه کاهش یافته است.
مستنداً به تبصره الحاقی به ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی و مواد ۱۰۸، ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت مهریه اینجانبه به نرخ روز (با لحاظ تغییر شاخص قیمت سالانه و شاخص بانک مرکزی)، به انضمام کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل، مورد استدعاست.
ضمناً با عنایت به احتمال نقل و انتقال اموال از سوی خوانده، مستنداً به بند ب از ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی، صدور قرار تأمین خواسته از اموال ایشان نیز مورد تقاضاست.

با تشکر و احترام،
[امضا و نام و نام خانوادگی خواهان یا وکیل]

توضیحات:
* تبصره الحاقی به ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی: این تبصره به صراحت بیان می کند که اگر مهریه وجه رایج باشد، متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تادیه نسبت به زمان عقد محاسبه و پرداخت خواهد شد.
* نحوه درخواست و محاسبه: دادگاه با استعلام از بانک مرکزی و با استفاده از شاخص تورم، مبلغ ریالی مهریه را به نرخ روز محاسبه می کند. این محاسبه توسط کارشناسان دادگاه انجام می شود.

توصیه اکید می شود که قبل از تنظیم هرگونه دادخواست و اقدام حقوقی، حتماً با یک وکیل متخصص حقوق خانواده مشورت شود تا از صحت و کامل بودن اطلاعات و مستندات اطمینان حاصل شود و بهترین استراتژی حقوقی اتخاذ گردد.

نقش وکیل متخصص در فرآیند مطالبه مهریه از دادگاه

پیگیری پرونده مهریه از طریق دادگاه، با توجه به پیچیدگی های قانونی و مراحل متعدد، می تواند برای بسیاری از زنان دشوار و استرس زا باشد. در این میان، حضور یک وکیل متخصص و باتجربه در امور حقوق خانواده و مهریه، می تواند نقش بسیار تعیین کننده ای در موفقیت و پیشبرد پرونده ایفا کند. تجربه نشان داده است که وکیل نه تنها می تواند بار روانی و حقوقی را از دوش موکل بردارد، بلکه با تسلط بر قوانین و رویه های قضایی، مسیر رسیدگی را نیز هموارتر می سازد.

مزایای استخدام وکیل متخصص:

• تسریع در فرآیند: وکیل با آگاهی از تمامی مراحل قانونی، نحوه صحیح تنظیم دادخواست، ارائه مدارک و پیگیری پرونده، می تواند از بروز تأخیرهای غیرضروری جلوگیری کرده و به سرعت بخشیدن به روند رسیدگی کمک کند.
• کاهش اشتباهات: کوچک ترین اشتباه در تنظیم دادخواست، معرفی مدارک یا رعایت مواعد قانونی می تواند به زیان پرونده تمام شود. وکیل متخصص با دانش حقوقی خود، این اشتباهات را به حداقل می رساند.
• آشنایی با رویه های قضایی: هر دادگاه و حتی هر شعبه ای ممکن است رویه های خاص خود را داشته باشد. وکیل باتجربه به این رویه ها آشناست و می تواند بهترین استراتژی را برای پرونده اتخاذ کند.
• کاهش استرس موکل: مواجهه مستقیم با محیط دادگاه، جلسات دادرسی و طرف مقابل، برای بسیاری از افراد اضطراب آور است. حضور وکیل، بار روانی این فرآیند را از دوش موکل برداشته و به او آرامش خاطر می بخشد.
• مذاکره و سازش: وکیل می تواند نقش مهمی در مذاکره با طرف مقابل یا وکیل او ایفا کند. گاهی اوقات، از طریق مذاکرات هوشمندانه می توان به راه حل های توافقی و سریع تر دست یافت که از طولانی شدن فرآیند قضایی جلوگیری می کند.
• شناسایی و توقیف اموال: وکیل با تجربه در زمینه تامین خواسته، می تواند به بهترین نحو ممکن به شناسایی اموال زوج و توقیف آن ها اقدام کند، که این امر ضامن اصلی وصول مهریه است.
• دفاع مؤثر: در صورت طرح دعوای اعسار از سوی زوج، وکیل می تواند با ارائه دلایل و مستندات قوی، به بهترین شکل از حقوق موکل خود دفاع کند.

چگونه یک وکیل متخصص مهریه و حقوق خانواده را انتخاب کنیم؟

انتخاب وکیل نیز خود نیازمند دقت است. یک وکیل خوب باید دارای ویژگی های زیر باشد:

• تخصص در حوزه خانواده و مهریه: مطمئن شوید وکیل دارای تجربه و دانش کافی در پرونده های مهریه و حقوق خانواده است.
• شهرت و سابقه: تحقیق در مورد سابقه کاری وکلای مختلف و نظرات موکلین قبلی می تواند مفید باشد.
• شفافیت در هزینه ها: وکیل باید در مورد حق الوکاله و سایر هزینه های احتمالی، شفافیت کامل داشته باشد.
• برقراری ارتباط مؤثر: وکیل باید توانایی برقراری ارتباط مؤثر با موکل را داشته باشد و به صورت منظم او را در جریان پیشرفت پرونده قرار دهد.

یک وکیل متخصص می تواند نه تنها به عنوان مشاور حقوقی، بلکه به عنوان یک همراه و راهنما در تمامی مراحل، به زن کمک کند تا با اطمینان بیشتری به حقوق قانونی خود دست یابد.

سوالات متداول

مدت زمان معمول برای رسیدگی به پرونده مهریه در دادگاه چقدر است؟

مدت زمان رسیدگی به پرونده مهریه در دادگاه به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله حجم کاری دادگاه، پیچیدگی پرونده، تعداد جلسات دادرسی، امکان صلح و سازش، و فرآیندهای تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی. به طور معمول، رسیدگی در دادگاه بدوی ممکن است چند ماه به طول انجامد و با احتساب مراحل تجدیدنظر و اجرا، این فرآیند می تواند از چند ماه تا یک سال یا بیشتر ادامه پیدا کند.

اگر شوهرم اموالی نداشته باشد، آیا می توانم مهریه ام را بگیرم؟

بله، حتی اگر زوج در ظاهر اموالی نداشته باشد، زن همچنان می تواند مهریه خود را مطالبه کند. در چنین شرایطی، زوج باید درخواست اعسار از پرداخت مهریه را به دادگاه ارائه دهد. در صورت اثبات اعسار، دادگاه مهریه را به صورت اقساطی تعیین می کند که مرد موظف به پرداخت آن خواهد بود. در صورت عدم پرداخت اقساط، امکان جلب زوج (تا سقف ۱۱۰ سکه) وجود دارد. همچنین، دادگاه می تواند با استعلام از مراجع مختلف، به شناسایی اموال پنهان یا جدید زوج اقدام کند.

آیا مهریه مشمول مرور زمان می شود؟

خیر، مهریه مشمول مرور زمان نمی شود. بر اساس قانون مدنی ایران، مهریه یک حق دینی است و زن هر زمان که بخواهد می تواند آن را مطالبه کند، حتی اگر سال ها از تاریخ عقد نکاح گذشته باشد. این حق هیچ گاه ساقط نمی شود مگر اینکه زن آن را ببخشد یا به صورت قانونی از آن صرف نظر کند.

آیا حضور زن در تمامی جلسات دادگاه الزامی است؟

خیر، حضور زن در تمامی جلسات دادگاه الزامی نیست، به خصوص اگر وکیل داشته باشد. وکیل می تواند به جای موکل در جلسات حضور یابد و از حقوق او دفاع کند. با این حال، در برخی جلسات خاص، مانند جلسه رسیدگی به ادعای اعسار زوج یا جلسات صلح و سازش، ممکن است حضور زن برای ارائه توضیحات یا تصمیم گیری نهایی ضروری باشد که در این صورت دادگاه یا وکیل به او اطلاع خواهد داد.

در صورت عدم پرداخت اقساط مهریه چه اتفاقی می افتد؟

در صورتی که دادگاه مهریه را تقسیط کرده باشد و زوج از پرداخت اقساط تعیین شده خودداری کند، زن می تواند با مراجعه به واحد اجرای احکام دادگستری، درخواست صدور حکم جلب زوج را به دلیل عدم پرداخت مهریه ارائه دهد. این حکم جلب تا زمان پرداخت اقساط معوقه و یا جلب رضایت زن معتبر خواهد بود (تا سقف ۱۱۰ سکه).

آیا امکان بخشش بخشی از مهریه برای تسریع فرآیند وجود دارد؟

بله، زن می تواند در هر مرحله از فرآیند مطالبه مهریه، بخشی یا کل مهریه خود را به زوج ببخشد. این بخشش می تواند به صورت رسمی (با مراجعه به دفترخانه) یا غیررسمی (در دادگاه و با تنظیم صورتجلسه) انجام شود. بخشش بخشی از مهریه ممکن است به عنوان یک اهرم برای تسریع در پرداخت باقی مانده مهریه یا دستیابی به توافقات دیگر (مانند طلاق توافقی) استفاده شود.

اگر زوج خارج از کشور باشد، چگونه می توان مهریه را مطالبه کرد؟

اگر زوج خارج از کشور باشد، مطالبه مهریه همچنان امکان پذیر است. در این شرایط، زن می تواند از طریق دادگاه خانواده در ایران دادخواست مطالبه مهریه را مطرح کند. ابلاغ دادخواست به زوج می تواند از طریق مراجع بین المللی مانند وزارت امور خارجه و سفارتخانه ها یا کنسولگری های ایران در کشور محل اقامت زوج انجام شود. پیگیری این نوع پرونده ها معمولاً زمان برتر و پیچیده تر است و حضور یک وکیل متخصص که با قوانین بین المللی و نحوه ابلاغ های قضایی در خارج از کشور آشنا باشد، بسیار توصیه می شود.

مطالبه مهریه از طریق دادگاه، مسیری قانونی برای احقاق حق زن است که با درک صحیح از مراحل و مقررات، می تواند به نتیجه مطلوب برسد. آگاهی از حقوق قانونی، جمع آوری دقیق مدارک، و در صورت نیاز، بهره مندی از خدمات وکیل متخصص، فاکتورهای کلیدی برای موفقیت در این فرآیند هستند. هرچند این مسیر ممکن است با چالش هایی همراه باشد، اما با تکیه بر قانون و پیگیری هوشمندانه، زن می تواند به حق خود دست یابد. بنابراین، توصیه می شود قبل از هر اقدامی، با یک وکیل متخصص حقوق خانواده مشورت شود تا از اتخاذ بهترین تصمیم و حفظ حقوق قانونی اطمینان حاصل گردد.