لایحه تشکیل پرونده اجرایی

پس از گذراندن پیچ و خم های دادگاه و رسیدن به حکمی قطعی که حقوق شما را تأیید می کند، شاید تصور کنید مسیر به پایان رسیده است. اما برای تبدیل این پیروزی قضایی به واقعیت و احقاق عملی حق، گام حیاتی دیگری وجود دارد: لایحه تشکیل پرونده اجرایی. این سند، پل ارتباطی شما با واحد اجرای احکام است تا چرخ دنده های قانون به حرکت درآیند و آنچه بر روی کاغذ آمده، در دنیای واقعی محقق شود.

این لایحه، بیش از یک نامه اداری، بیانگر اراده جدی شما برای استیفای حق و آغاز فرآیند عملیات اجرایی است. در واقع، تصور کنید که حکم دادگاه مانند یک نقشه گنج است و لایحه تشکیل پرونده اجرایی، همان کلیدی است که درِ خزانه را باز می کند. بدون ارائه این لایحه، حکم قطعی شما ممکن است ماه ها یا حتی سال ها بدون اجرا باقی بماند، در حالی که شما چشم انتظار رسیدن به حق خود هستید. در ادامه این مسیر همراه شوید تا با گام به گام تنظیم و ثبت این لایحه مهم آشنا شویم و با آگاهی، این مرحله سرنوشت ساز را پشت سر بگذاریم.

سفری به سوی احقاق حق: درک مبانی اجرای احکام مدنی

تصور کنید که پس از ماه ها یا سال ها کشمکش قضایی، سرانجام دادگاه به نفع شما رأی داده است. این لحظه، مملو از حس پیروزی و آرامش است، اما واقعیت این است که این فقط یک نقطه عطف حقوقی است و تا رسیدن به نتیجه نهایی، هنوز گام هایی باقی مانده است. گامی که حکم صادر شده را از یک سند کاغذی به یک واقعیت ملموس تبدیل می کند، اجرای احکام مدنی نام دارد. این مرحله، قلب فرآیند دادرسی است، زیرا بدون آن، حتی عادلانه ترین آرا نیز بی اثر خواهند ماند.

اجرای احکام مدنی: چرا و چگونه؟

اجرای احکام مدنی مرحله ای است که در آن، دادگاه یا مرجع قضایی، مفاد حکم قطعی صادر شده را به صورت عملی به اجرا در می آورد. هدف اصلی از اجرای احکام، بازگرداندن وضعیت به قبل از تضییع حق، وصول مطالبات، یا الزام اشخاص به انجام تعهداتشان است. این فرآیند بر پایه دو ستون قانونی مهم استوار است: قانون اجرای احکام مدنی مصوب ۱۳۵۶ و قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب ۱۳۹۳. این قوانین، چارچوب ها و روش های قانونی را برای اجرای احکام مختلف، از پرداخت وجه نقد گرفته تا خلع ید از ملک یا انجام یک تعهد خاص، مشخص می کنند.

شاید در ابتدا، همه چیز پیچیده به نظر برسد، اما درک این مبانی، مانند نقشه ای است که راه را برای شما روشن می کند. با آگاهی از قوانین و مراحل، می توانید با اطمینان بیشتری قدم بردارید و مطمئن باشید که حق شما در این سیستم پیچیده، گم نخواهد شد.

تمایز صدور اجراییه و تشکیل پرونده اجرایی: دو گام مهم

در مسیر اجرای احکام، دو اصطلاح مهم وجود دارد که گاهی اوقات ممکن است با یکدیگر اشتباه گرفته شوند: «صدور اجراییه» و «تشکیل پرونده اجرایی». درک تفاوت میان این دو، برای برداشتن گام های صحیح حیاتی است. تصور کنید پس از دریافت حکم قطعی، شما باید یک سند رسمی دیگر به نام «اجراییه» را از دادگاه درخواست کنید. این اجراییه، به مثابه یک هشدار نهایی به محکوم علیه است که فرصت دارد طی مهلت قانونی (عموماً ۱۰ روز و در موارد خاص ۳۰ روز)، حکم را به صورت اختیاری اجرا کند.

پس، صدور اجراییه، در واقع درخواست شما برای صدور یک سند رسمی است که به محکوم علیه ابلاغ می شود و او را ملزم به اجرای حکم می کند. اما اگر محکوم علیه پس از ابلاغ اجراییه و انقضای مهلت قانونی، همچنان از اجرای حکم خودداری کند، اینجاست که نقش لایحه تشکیل پرونده اجرایی پررنگ می شود. شما با تقدیم این لایحه، به دادگاه اعلام می کنید که محکوم علیه به وظیفه خود عمل نکرده و اکنون نوبت واحد اجرای احکام است که به صورت قهری و اجباری، حکم را به اجرا درآورد. بنابراین، اجراییه سند اخطار است و لایحه تشکیل پرونده اجرایی، درخواست عملیاتی شدن آن سند.

لایحه تشکیل پرونده اجرایی: نقطه آغاز عملیات

حال که تفاوت اجراییه و تشکیل پرونده اجرایی را می دانیم، می توانیم به اهمیت لایحه تشکیل پرونده اجرایی بپردازیم. این لایحه، در واقع، درخواست رسمی شما (یا وکیل شما) به دادگاه است تا پرونده قضایی که حکم آن قطعی شده و اجراییه آن نیز صادر و ابلاغ شده است، به واحد اجرای احکام مدنی ارجاع داده شود و در آنجا برای آن یک پرونده اجرایی جدید تشکیل گردد. این پرونده اجرایی، بستری برای تمامی اقدامات بعدی نظیر شناسایی اموال، توقیف، مزایده و در نهایت، استیفای حق شما خواهد بود.

چرا این لایحه اهمیت دارد؟ زیرا سیستم قضایی، خود به خود و بدون درخواست شما، فرآیند اجرای حکم را آغاز نمی کند. حتی با وجود صدور اجراییه، نیاز به یک درخواست فعال از سوی محکوم له وجود دارد تا چرخ دنده های اجرا به حرکت درآیند.

عدم ارائه به موقع یا صحیح این لایحه می تواند به تأخیر طولانی در رسیدن به حق منجر شود و احساس ناکامی را در پی داشته باشد. بنابراین، این لایحه نه یک تشریفات، بلکه کلید اصلی برای ورود به مرحله عملی اجرای حکم است.

این لایحه باید با دقت، جزئیات و استناد به مواد قانونی مرتبط تنظیم شود تا هیچ ابهامی برای قاضی یا مدیر دفتر ایجاد نکند.

پیش نیازهای یک اقدام مؤثر: شرایط ضروری تقدیم لایحه

پیش از آنکه قلم به دست بگیرید و شروع به نگارش لایحه تشکیل پرونده اجرایی کنید، لازم است از فراهم بودن برخی شرایط اطمینان حاصل نمایید. این شرایط، به مثابه چک لیستی هستند که باید قبل از شروع هر اقدام جدی، آن ها را بررسی کنید. نادیده گرفتن هر یک از این پیش نیازها می تواند به تأخیر در فرآیند اجرا و حتی رد درخواست شما منجر شود. این مرحله، به شما کمک می کند تا با آمادگی کامل وارد گام بعدی شوید و از هدر رفتن زمان و انرژی جلوگیری کنید.

حکم قطعی و لازم الاجرا: زمانی که حرف آخر زده شده است

اولین و مهم ترین شرط برای تقدیم لایحه تشکیل پرونده اجرایی، قطعی شدن و لازم الاجرا بودن حکم دادگاه است. یعنی حکمی که دیگر هیچ راه اعتراض عادی (مانند تجدیدنظرخواهی یا واخواهی) برای آن وجود ندارد و طرفین دعوا نمی توانند آن را به مرجع بالاتر ارجاع دهند. این قطعی بودن می تواند به چند صورت اتفاق بیفتد:

1. حکم در مرحله بدوی صادر شده و قانوناً قطعی است (مانند برخی احکام با خواسته مالی کم).
2. حکم در مرحله بدوی صادر شده، اما محکوم علیه در مهلت قانونی (۲۰ روز) نسبت به آن تجدیدنظرخواهی نکرده است.
3. حکم در مرحله بدوی صادر شده و در دادگاه تجدیدنظر نیز تأیید یا اصلاح شده است.

تنها پس از احراز این قطعی بودن است که می توان برای اجرای حکم اقدام کرد. در غیر این صورت، هرگونه درخواست اجرایی، پیش از موعد و بی اثر خواهد بود. این شرط، تضمینی است برای پایداری و ثبات تصمیمات قضایی.

موضوع حکم: شفاف و بی ابهام

تصور کنید که حکم دادگاه به شما ابلاغ شده است، اما مفاد آن مبهم یا گنگ است. چگونه می توان انتظار داشت که واحد اجرای احکام، چنین حکمی را اجرا کند؟ بنابراین، شرط دوم برای تشکیل پرونده اجرایی، معین و منجز بودن موضوع حکم است. یعنی حکم باید دقیقاً مشخص کند که محکوم علیه به چه چیزی محکوم شده است. این موضوع می تواند شامل موارد زیر باشد:

• پرداخت مبلغ مشخصی وجه نقد (مثلاً ۵۰۰ میلیون ریال).
• تحویل یک عین معین (مثلاً یک دستگاه خودروی خاص یا یک واحد آپارتمان).
• انجام یک تعهد مشخص (مثلاً تعمیرات لازم در یک ملک).

اگر موضوع حکم مبهم باشد (مثلاً «پرداخت غرامت» بدون تعیین مبلغ)، نیاز به رفع ابهام از طریق دادگاه صادرکننده حکم خواهد بود. این شفافیت، نه تنها کار را برای اجرای احکام آسان تر می کند، بلکه از بروز هرگونه اختلاف و چالش در مرحله اجرا جلوگیری به عمل می آورد.

ابلاغ به محکوم علیه: اطلاع رسانی رسمی

یکی از اصول مهم دادرسی، لزوم اطلاع رسانی به طرفین دعوا است. در مرحله اجرای احکام نیز این اصل برقرار است. پیش از آنکه بتوانید برای تشکیل پرونده اجرایی اقدام کنید، باید از ابلاغ صحیح حکم قطعی به محکوم علیه اطمینان حاصل نمایید. این ابلاغ می تواند از طریق سامانه ثنا (که امروزه رایج ترین شیوه است) یا به صورت واقعی و قانونی (مانند تحویل فیزیکی به شخص یا در محل اقامت او) انجام شده باشد.

ابلاغ صحیح، تضمین می کند که محکوم علیه از مفاد حکم به نفع شما آگاه شده و فرصت لازم برای اجرای اختیاری یا اعتراض های قانونی خود را داشته است. بدون ابلاغ معتبر، اقدامات اجرایی بعدی ممکن است با ایراد قانونی مواجه شوند و به راحتی باطل گردند. بنابراین، پیش از هر چیز، وضعیت ابلاغ حکم را در سامانه ثنا یا پرونده فیزیکی بررسی کنید.

درخواست کتبی محکوم له: ابتکار عمل در دست شما

سیستم قضایی، حتی با وجود حکم قطعی و ابلاغ آن، به صورت خودکار وارد عمل نمی شود. نیاز به یک درخواست فعال از سوی ذینفع (یعنی محکوم له یا نماینده قانونی او مانند وکیل) وجود دارد. این درخواست، همان لایحه تشکیل پرونده اجرایی است که شما آن را تقدیم می کنید.

این شرط تأکید می کند که مسئولیت پیگیری و آغاز فرآیند اجرایی، بر عهده کسی است که حکم به نفع او صادر شده است. به همین دلیل، شما باید با نگارش و ثبت این لایحه، اراده خود را برای اجرای حکم به دادگاه اعلام کنید. این اقدام، نشان دهنده جدیت و پیگیری شما برای استیفای حق است و به پرونده شما جانی تازه می بخشد.

صدور اجراییه و انقضای مهلت اختیاری: فرصتی که از دست رفت

پس از قطعی شدن حکم و ابلاغ آن به محکوم علیه، گام بعدی صدور اجراییه و ابلاغ آن به محکوم علیه است. همانطور که پیشتر اشاره شد، اجراییه، سندی رسمی است که محکوم علیه را ملزم به اجرای حکم می کند. پس از ابلاغ این سند، محکوم علیه یک مهلت قانونی برای اجرای اختیاری مفاد حکم دارد. این مهلت، بر اساس ماده ۳۴ قانون اجرای احکام مدنی، ۱۰ روز و بر اساس ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، در برخی موارد ۳۰ روز است.

اگر محکوم علیه در این مهلت قانونی، اقدامی برای اجرای حکم انجام ندهد و از اجرای اختیاری آن خودداری کند، اینجاست که شما می توانید لایحه تشکیل پرونده اجرایی را تقدیم کنید. در واقع، این لایحه، اعلام شما به دادگاه است که فرصت قانونی به محکوم علیه داده شده و او از آن استفاده نکرده است؛ لذا اکنون زمان آن است که قانون به صورت قهری وارد عمل شود. اطمینان از انقضای این مهلت، از بروز چالش های قانونی و اعتراضات بعدی جلوگیری می کند.

نقشه راه: گام به گام تا تنظیم و ثبت لایحه تشکیل پرونده اجرایی

اکنون که با مبانی و پیش نیازهای تقدیم لایحه تشکیل پرونده اجرایی آشنا شدیم، زمان آن رسیده که قدم به قدم مراحل تنظیم و ثبت این لایحه را مرور کنیم. تصور کنید در حال عبور از یک مسیر مشخص هستید که هر گام، شما را به مقصد نزدیک تر می کند. دقت در هر مرحله، از سردرگمی ها و خطاهای احتمالی جلوگیری کرده و مسیر احقاق حق را هموارتر می سازد.

بازگشت پرونده از مرجع بالاتر (در صورت تجدیدنظرخواهی یا فرجام خواهی)

اگر پرونده شما به دلیل تجدیدنظرخواهی یا فرجام خواهی به مرجع قضایی بالاتر (مانند دادگاه تجدیدنظر یا دیوان عالی کشور) ارسال شده بود، اولین گام پس از صدور رأی قطعی از آن مرجع، اطمینان از بازگشت فیزیکی یا الکترونیکی پرونده به شعبه بدوی صادرکننده حکم است. تا زمانی که پرونده به شعبه اصلی خود بازنگردد، امکان انجام اقدامات اجرایی و تشکیل پرونده اجرایی وجود نخواهد داشت. معمولاً این فرآیند چند روز تا چند هفته زمان می برد و می توانید وضعیت بازگشت پرونده را از طریق سامانه ثنا یا مراجعه حضوری به دفتر شعبه پیگیری کنید.

جمع آوری پازل اطلاعات: مدارک لازم

قبل از نگارش لایحه، باید تمام اطلاعات و مدارک لازم را گردآوری کنید. این مرحله مانند جمع آوری قطعات یک پازل است که تصویر نهایی را تشکیل می دهند. وجود نقص در این مدارک می تواند روند را به تأخیر بیندازد. مدارک و اطلاعات مورد نیاز عبارتند از:

• شماره پرونده کلاسه: شماره منحصر به فرد پرونده اصلی در دادگاه.
• شماره و تاریخ دادنامه قطعی: اطلاعات دقیق حکم نهایی که به نفع شما صادر شده است.
• شماره و تاریخ اجراییه ابلاغ شده: اطلاعات مربوط به اجراییه ای که به محکوم علیه ابلاغ گردیده است.
• مشخصات دقیق طرفین: نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره تماس و آدرس دقیق شما (به عنوان محکوم له) و محکوم علیه.
• مدارک مورد نیاز (پیوست ها):
  1. کپی برابر اصل دادنامه قطعی.
  2. کپی برابر اصل اجراییه ابلاغ شده.
  3. کپی برابر اصل وکالت نامه (در صورتی که وکیل دارید).

دقت کنید که تمامی کپی ها باید به تأیید دفتر خدمات الکترونیک قضایی یا دفتر شعبه رسیده باشند تا اعتبار قانونی داشته باشند.

نگارش لایحه تشکیل پرونده اجرایی: کلماتی که سرنوشت را رقم می زنند

این بخش، قلب فرآیند است و نیازمند دقت فراوان. لایحه باید به گونه ای نوشته شود که تمام اطلاعات لازم را به صورت شفاف و مستدل به قاضی ارائه دهد. این سند، صدای شما در سیستم قضایی است. بخش های اصلی یک لایحه تشکیل پرونده اجرایی به شرح زیر است:

عنوان لایحه: مقصد نامه شما

در بالای لایحه، باید عنوان دقیق گیرنده را بنویسید. معمولاً خطاب به رئیس شعبه ای است که حکم را صادر کرده است:

«ریاست محترم شعبه [شماره شعبه] دادگاه [نام مجتمع قضایی/دادگستری] [شهر مربوطه]»

مشخصات تقدیم کننده لایحه: معرفی خود

در این قسمت، مشخصات کامل محکوم له (یا وکیل او) و همچنین مشخصات پرونده اصلی که لایحه مربوط به آن است، ذکر می شود:

• نام و نام خانوادگی: [نام کامل محکوم له/وکیل وی]
• نام پدر: [نام پدر]
• کد ملی: [کد ملی]
• شماره پرونده کلاسه: [شماره کلاسه پرونده اصلی دادگاه]

مشخصات حکم و پرونده: جزئیات کلیدی

این بخش، اطلاعات حیاتی حکم را شامل می شود:

• شماره دادنامه قطعی: [شماره کامل دادنامه قطعی]
• تاریخ صدور دادنامه: [تاریخ دقیق صدور دادنامه]
• مرجع صادرکننده: [نام شعبه و دادگاه صادرکننده حکم قطعی]
• موضوع حکم: [خلاصه دقیق و کامل مفاد حکم صادره، به عنوان مثال: محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ X ریال بابت … / الزام خوانده به تحویل عین معین … / خلع ید از … ]

شرح درخواست مستدل و قانونی: روایت ماجرا

این بخش، مهم ترین قسمت لایحه است که در آن، شما به صورت مستدل و با استناد به وضعیت پرونده، درخواست خود را مطرح می کنید. این قسمت باید شامل نکات زیر باشد:

1. اشاره به صدور دادنامه قطعی و شماره آن.
2. ذکر ابلاغ صحیح دادنامه به محکوم علیه (با ذکر شماره و تاریخ ابلاغیه).
3. اشاره به صدور و ابلاغ اجراییه و عودت نسخه دوم آن به دفتر دادگاه.
4. تأکید بر انقضای مهلت قانونی (۱۰ یا ۳۰ روزه) برای اجرای اختیاری حکم توسط محکوم علیه.
5. ذکر عدم اقدام محکوم علیه در راستای اجرای حکم تا تاریخ تقدیم لایحه.

درخواست صریح: آنچه که می خواهید

پس از شرح دلایل، باید به صورت صریح و واضح، درخواست خود را بیان کنید. این درخواست معمولاً اینگونه است:

«لذا اینجانب به عنوان محکوم له/وکیل محکوم له، مستنداً به مواد ۱ و ۴ قانون اجرای احکام مدنی و با توجه به عدم اجرای اختیاری حکم، خواهشمندم دستور عاجل و مقتضی صادر فرمایید تا پرونده جهت آغاز عملیات اجرایی و تشکیل پرونده اجرایی به واحد محترم اجرای احکام مدنی این دادگستری ارسال و اقدامات لازم در جهت استیفای حقوق قانونی اینجانب/موکل مبذول گردد.»

تجدید احترام و امضاء: پایان نامه

در پایان لایحه، عبارت احترام آمیز و مشخصات تقدیم کننده همراه با امضا و تاریخ درج می شود:

با تجدید احترام،

نام و نام خانوادگی: [نام کامل محکوم له/وکیل]

امضاء:

تاریخ:

شماره تماس:

فهرست پیوست ها: تکمیل مدارک

در این قسمت، لیستی از مدارکی که به لایحه پیوست کرده اید، آورده می شود:

پیوست:

1. کپی برابر اصل دادنامه قطعی
2. کپی برابر اصل اجراییه ابلاغ شده
3. [در صورت لزوم: کپی وکالت نامه]

نحوه ثبت لایحه: از دفتر تا سیستم قضایی

پس از تنظیم دقیق لایحه، نوبت به ثبت آن می رسد. امروزه، اصلی ترین و رایج ترین روش، ثبت از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی است. شما می توانید با مراجعه به یکی از این دفاتر، لایحه خود را به همراه مدارک پیوست، به صورت الکترونیکی ثبت کنید. در این فرآیند، هزینه های مربوط به ثبت لایحه نیز پرداخت می شود و یک کد رهگیری به شما داده خواهد شد.

در موارد خاص و استثنائی، ممکن است نیاز به مراجعه حضوری به دفتر شعبه باشد، اما همیشه توصیه می شود ابتدا از طریق دفاتر خدمات قضایی اقدام کنید. ثبت الکترونیکی، روند را سریع تر و شفاف تر می کند و امکان پیگیری وضعیت پرونده را از طریق سامانه ثنا فراهم می آورد.

بررسی توسط مدیر دفتر و قاضی شعبه: مسیر اداری

پس از ثبت لایحه، آن وارد چرخه اداری می شود. ابتدا، مدیر دفتر شعبه لایحه شما و مدارک پیوست را بررسی می کند تا از کامل بودن و صحت آن ها اطمینان حاصل کند. سپس، پرونده را به نظر قاضی شعبه می رساند. قاضی محترم، با بررسی لایحه و مدارک، در صورت احراز شرایط قانونی، دستور لازم برای ارسال پرونده به واحد اجرای احکام مدنی را صادر می کند. این مرحله، در صورت نبود نقص، معمولاً زمان زیادی نمی برد.

ارسال پرونده به واحد اجرای احکام مدنی: انتقال مسئولیت

پس از صدور دستور قاضی، پرونده (به صورت فیزیکی یا الکترونیکی) به واحد اجرای احکام مدنی ارسال می شود. این انتقال، به معنای ورود پرونده شما به مرحله ای کاملاً جدید و عملیاتی است. مسئولیت اجرای حکم از شعبه صادرکننده رأی، به واحد اجرای احکام منتقل می گردد. شما می توانید وضعیت ارسال پرونده را از طریق سامانه ثنا پیگیری کنید تا مطمئن شوید پرونده به درستی به مقصد رسیده است.

تشکیل پرونده در واحد اجرای احکام و ارجاع به دادورز: آغاز رسمی اجرا

در نهایت، پس از وصول پرونده به واحد اجرای احکام، یک پرونده اجرایی جدید برای آن تشکیل می شود و به یکی از دادورزان (اجرای احکام) ارجاع می گردد. دادورز، مسئول پیگیری و انجام اقدامات عملیاتی برای اجرای مفاد حکم است. از این لحظه به بعد، شما برای پیگیری پرونده اجرایی خود، باید با دادورز مربوطه در ارتباط باشید. این مرحله، آغاز رسمی عملیات اجرایی برای استیفای حق شماست و از این پس، اقدامات قهری برای اجرای حکم آغاز خواهد شد.

نمونه لایحه تشکیل پرونده اجرایی: ابزاری برای موفقیت

در این بخش، یک نمونه لایحه تشکیل پرونده اجرایی ارائه می شود که می توانید با جایگزین کردن اطلاعات خود، از آن استفاده کنید. این نمونه، به گونه ای طراحی شده است که تمام نکات حقوقی و اداری لازم را پوشش دهد و راهنمای عملی برای شما باشد. این بخش را به دقت مطالعه کنید و با آن حس همراهی که در تمام این مقاله وجود داشت، اطلاعات خود را وارد کنید تا لایحه ای دقیق و مؤثر داشته باشید.

عنوان: ریاست محترم شعبه [شماره شعبه] دادگاه [نام مجتمع قضایی/دادگستری] [شهر مربوطه]

با سلام و احترام،

موضوع: درخواست صدور دستور ارسال پرونده به اجرای احکام مدنی جهت تشکیل پرونده اجرایی و شروع عملیات اجرایی

مشخصات تقدیم کننده لایحه:

• نام و نام خانوادگی: [نام کامل محکوم له/وکیل وی]
• نام پدر: [نام پدر]
• کد ملی: [کد ملی]
• شماره پرونده کلاسه: [شماره کلاسه پرونده اصلی دادگاه]

مشخصات پرونده و حکم صادره:

• شماره دادنامه قطعی: [شماره کامل دادنامه قطعی]
• تاریخ صدور دادنامه: [تاریخ دقیق صدور دادنامه]
• مرجع صادرکننده: [نام شعبه و دادگاه صادرکننده حکم قطعی]
• موضوع حکم: [خلاصه دقیق و کامل مفاد حکم صادره، به عنوان مثال: محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ X ریال بابت … / الزام خوانده به تحویل عین معین … / خلع ید از … ]

شرح درخواست:

به استحضار ریاست محترم شعبه می رساند:

1. در پرونده کلاسه فوق الذکر، دادنامه قطعی شماره [شماره دادنامه قطعی] به تاریخ [تاریخ صدور دادنامه] به نفع اینجانب/موکل صادر گردیده است.
2. دادنامه مذکور طی ابلاغیه شماره [شماره ابلاغیه حکم قطعی] در تاریخ [تاریخ ابلاغ حکم قطعی] به محکوم علیه محترم (آقای/خانم [نام و نام خانوادگی محکوم علیه] فرزند [نام پدر محکوم علیه]) ابلاغ واقعی/قانونی شده است.
3. متعاقباً، اجراییه شماره [شماره اجراییه] به تاریخ [تاریخ ابلاغ اجراییه] به محکوم علیه محترم ابلاغ و نسخه دوم اجراییه نیز به دفتر این دادگاه عودت داده شده است.
4. نظر به اینکه مهلت قانونی مقرر جهت اجرای اختیاری مفاد حکم صادره و اجراییه ابلاغی (که مطابق ماده ۳۴ قانون اجرای احکام مدنی مصوب ۱۳۵۶ و ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب ۱۳۹۳، به ترتیب ۱۰ و ۳۰ روز می باشد) منقضی گردیده و محکوم علیه محترم تاکنون هیچ گونه اقدامی در راستای اجرای حکم و مفاد اجراییه به عمل نیاورده است؛

لذا اینجانب به عنوان محکوم له/وکیل محکوم له، مستنداً به مواد ۱ و ۴ قانون اجرای احکام مدنی، و با توجه به عدم اجرای اختیاری حکم، خواهشمندم دستور عاجل و مقتضی صادر فرمایید تا پرونده جهت آغاز عملیات اجرایی و تشکیل پرونده اجرایی به واحد محترم اجرای احکام مدنی این دادگستری ارسال و اقدامات لازم در جهت استیفای حقوق قانونی اینجانب/موکل مبذول گردد.

با تجدید احترام،

نام و نام خانوادگی: [نام کامل محکوم له/وکیل]

امضاء:

تاریخ:

شماره تماس:

پیوست:

1. کپی برابر اصل دادنامه قطعی
2. کپی برابر اصل اجراییه ابلاغ شده
3. [در صورت لزوم: کپی وکالت نامه]

راهنمای تکمیل نمونه لایحه: دقت در جزئیات

برای استفاده صحیح از نمونه لایحه بالا، به نکات زیر توجه کنید:

• [شماره شعبه] و [نام مجتمع قضایی/دادگستری] و [شهر مربوطه]: این اطلاعات را از روی برگه های حکم یا اجراییه خود بیابید و دقیقاً وارد کنید.
• [نام کامل محکوم له/وکیل وی]، [نام پدر]، [کد ملی]: مشخصات هویتی خود (یا موکل خود) را به صورت کامل و صحیح وارد نمایید.
• [شماره پرونده کلاسه]: این شماره را با دقت از روی ابلاغیه ها یا دادنامه خود کپی کنید.
• [شماره کامل دادنامه قطعی] و [تاریخ دقیق صدور دادنامه]: این اطلاعات در بالای دادنامه شما درج شده است.
• [نام شعبه و دادگاه صادرکننده حکم قطعی]: معمولاً همان شعبه ای است که لایحه را به آن ارسال می کنید.
• [خلاصه دقیق و کامل مفاد حکم صادره]: این بخش باید عیناً از روی متن دادنامه نقل شود. سعی کنید تا حد امکان خلاصه و جامع باشد، اما تمام جزئیات اصلی حکم را دربرگیرد.
• [شماره ابلاغیه حکم قطعی] و [تاریخ ابلاغ حکم قطعی]: این اطلاعات از طریق سامانه ثنا یا سوابق ابلاغیه های شما قابل دسترسی است.
• [نام و نام خانوادگی محکوم علیه] و [نام پدر محکوم علیه]: مشخصات دقیق فردی که حکم علیه او صادر شده است.
• [شماره اجراییه] و [تاریخ ابلاغ اجراییه]: اطلاعات مربوط به برگ اجراییه را که از دادگاه صادر شده، دقیقاً وارد کنید.
• تاریخ و امضاء: لایحه را با تاریخ روز و امضای خود تکمیل کنید.
• پیوست ها: اطمینان حاصل کنید که تمام مدارک ذکر شده را برابر اصل کرده و به لایحه پیوست کرده اید.

با رعایت این نکات، لایحه ای کامل و بی نقص خواهید داشت که روند اجرایی را به سرعت و با کمترین مشکل پیش می برد.

فراتر از لایحه: نکات حقوقی و عملی مهم در مسیر اجرا

تقدیم لایحه تشکیل پرونده اجرایی، هرچند گامی بسیار مهم است، اما به معنای پایان راه نیست. در حقیقت، این لایحه، دریچه ای است به سوی مرحله ای جدید و گاه پر از چالش های پیش بینی نشده. پس از ثبت لایحه و تشکیل پرونده اجرایی، سفر شما به سوی احقاق حق ادامه دارد و نیازمند پیگیری، آگاهی و گاهی اوقات، رویارویی با موانع جدید است. در این بخش، به برخی از نکات حقوقی و عملی مهم می پردازیم که می تواند راهگشای شما در ادامه این مسیر باشد.

پیگیری فعال: نقش شما در سرعت بخشیدن به فرآیند

یکی از مهم ترین عواملی که می تواند بر سرعت فرآیند اجرای احکام تأثیر بگذارد، پیگیری فعال شما است. پس از ثبت لایحه، نباید پرونده را به حال خود رها کنید. نحوه استعلام وضعیت پرونده شامل موارد زیر است:

• سامانه ثنا: بهترین راه برای پیگیری وضعیت لحظه ای پرونده، استفاده از سامانه ثنا است. شما می توانید از طریق این سامانه، جزئیات مربوط به وضعیت پرونده، دستورات قاضی و اقدامات دادورز را مشاهده کنید.
• مراجعه حضوری: در برخی موارد، به ویژه اگر روند پرونده کند شده یا به بن بست خورده باشد، مراجعه حضوری به دفتر شعبه اجرای احکام و صحبت با مدیر دفتر یا دادورز مسئول، می تواند بسیار مؤثر باشد.

زمان بندی تقریبی مراحل می تواند متفاوت باشد، اما به طور کلی، انتظار می رود که پس از تشکیل پرونده در اجرای احکام، اقدامات اولیه شناسایی اموال در چند هفته آغاز شود. پیگیری منظم، نشان دهنده جدیت شماست و می تواند به تسریع روند کمک کند.

اختیارات قاضی اجرای احکام و دادورز: بازوان اجرایی قانون

در مرحله اجرا، قاضی اجرای احکام و دادورز نقش های کلیدی دارند. قاضی اجرای احکام، همانطور که در ماده ۶ دستورالعمل ساماندهی اجرای احکام مدنی نیز آمده است، دارای تمامی اختیارات لازم برای اجرای حکم است و بر روند اجرایی نظارت می کند. دادورز نیز مسئول انجام اقدامات عملیاتی زیر نظر قاضی است. این اقدامات می تواند شامل:

• دستورات اجرایی مختلف (مانند توقیف اموال منقول و غیرمنقول).
• استعلام از نهادهای مختلف (مانند بانک مرکزی، اداره ثبت اسناد، راهور) برای شناسایی اموال محکوم علیه.
• اعمال مزایده برای فروش اموال توقیف شده.
• دستور جلب در صورت عدم شناسایی اموال و درخواست محکوم له (در محکومیت های مالی و با شرایط قانونی).

آگاهی از این اختیارات، به شما کمک می کند تا انتظارات واقع بینانه ای از فرآیند اجرا داشته باشید و بدانید چه اقداماتی قابل انجام است.

چالش های احتمالی و راه حل ها: آمادگی برای هر اتفاق

مسیر اجرای حکم همیشه هموار نیست و ممکن است با چالش هایی مواجه شوید. آمادگی برای این چالش ها، می تواند به شما در عبور از آن ها کمک کند:

• عدم شناسایی اموال محکوم علیه: این یکی از رایج ترین مشکلات است. در این شرایط، می توانید با جمع آوری اطلاعات و سرنخ هایی از اموال محکوم علیه (مانند حساب های بانکی، خودرو، ملک) به دادورز کمک کنید. همچنین، می توانید درخواست استعلام از مراجع مختلف را مجدداً پیگیری کنید.
• اعتراض به عملیات اجرایی: محکوم علیه ممکن است به عملیات اجرایی (مانند توقیف مال) اعتراض کند. در این صورت، پرونده به شعبه صادرکننده حکم بازگردانده می شود تا به اعتراض رسیدگی شود.
• اعسار محکوم علیه: محکوم علیه ممکن است ادعای اعسار (ناتوانی مالی) کند. در این صورت، فرآیند رسیدگی به اعسار آغاز می شود که می تواند منجر به تقسیط بدهی گردد.

در صورت پیچیدگی پرونده یا مواجهه با چالش های جدی، توصیه اکید می شود از وکیل متخصص در زمینه اجرای احکام مدنی کمک بگیرید. تجربه و دانش یک وکیل می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات باشد.

هزینه های اجرایی و حق الاجرا: بار مالی و مسئولیت ها

فرآیند اجرای احکام، هزینه هایی در بر دارد که باید از آن ها آگاه باشید. این هزینه ها شامل «حق الاجرا» و سایر هزینه های اجرایی می شود. حق الاجرا معمولاً ۵ درصد از مبلغ محکوم به (یا ارزش مال توقیف شده) است که در ابتدای امر، محکوم له آن را پرداخت می کند و در نهایت، این مبلغ از محکوم علیه وصول خواهد شد. سایر هزینه ها می تواند شامل کارشناسی، آگهی مزایده و نگهداری اموال توقیف شده باشد.

هرچند بار اولیه پرداخت این هزینه ها بر دوش محکوم له است، اما در پایان، این هزینه ها نیز از محکوم علیه اخذ و به محکوم له بازگردانده می شود.

آگاهی از این هزینه ها و نحوه محاسبه آن ها، به شما کمک می کند تا برنامه ریزی مالی مناسبی داشته باشید و از غافلگیری های احتمالی جلوگیری کنید.

نتیجه گیری

در این مقاله، سعی بر آن بود تا مسیری روشن و جامع برای تنظیم و ثبت لایحه تشکیل پرونده اجرایی ترسیم شود. از درک مبانی حقوقی و تمایز مفاهیم، تا شرایط لازم و مراحل گام به گام نگارش و ثبت لایحه، همه و همه با هدف توانمندسازی شما برای استیفای هرچه مؤثرتر حقوق قانونی تان ارائه گردید. این لایحه، به مثابه پلی است که حکم کاغذی دادگاه را به واقعیت عینی تبدیل می کند و کلید ورود به مرحله ای حیاتی از عدالت است.

همانطور که در این مسیر تجربه شد، دقت، آگاهی و پیگیری، ستون های اصلی موفقیت در این فرآیند هستند. از کوچکترین جزئیات در نگارش لایحه گرفته تا پیگیری های مداوم پس از ثبت آن، هر گام می تواند در تسریع و اثربخشی اجرای حکم نقش داشته باشد. به یاد داشته باشید که این لایحه، صرفاً یک سند اداری نیست، بلکه بیانگر اراده و عزم شما برای رسیدن به حقی است که با زحمت و پیگیری قضایی به دست آورده اید. با دانش و آگاهی کافی، می توانید با اطمینان خاطر این مرحله را پشت سر بگذارید و به هدف نهایی، یعنی احقاق کامل حق، دست یابید.