فرهنگ و هنر

قجری‌ها بعد از فوت هر شخص چه کارهایی انجام می‌دادند؟

آداب و رسوم مردم برای دفن متوفی اخیر در طول سالیان متمادی تغییر زیادی کرده است. در دوره قاجار مردم مرده را به گور می بردند و چندین روز با کمک همه جانبه از خانواده داغدار حمایت می کردند و یا حتی برای نشان دادن اندوه خود لباس سیاه نمی پوشیدند. اما تقریباً همه این شیوه ها ناپدید شده یا به طور قابل توجهی تغییر کرده اند.

به گزارش سی وی نت، در دوره قاجار پس از مرگ هر فرد، مراسم تشییع و عزاداری به صورت ساده و بدون تشریفات برگزار می شد و از مراسم پیچیده ای خبری نبود. بستگان و همسایگان برای آرامش و مراقبت از خانواده داغدار، چندین روز غذا و نوشیدنی (مانند شیر و گل گاوزبان) می خورند. چون اعتقاد راسخ دارند که آدم غصه دار نباید آشپزی کند. واضح است که علیرغم این رفتار جمعی، زمانی که بازدیدکنندگان برای عزاداری می آیند، اقوام دور و نزدیک وظیفه استقبال از آنان را بر عهده می گیرند. در کنار مراسم تشییع، جشن های سوم، هفتم و چهل سالگی نیز برگزار شد. برخی افراد ثروتمند و ثروتمند نیز بر سر قبر آن مرحوم خیمه می زنند و قاری قرآن برای آمرزش او تا شب هفتم در آنجا قرآن می خواند. بعد از مراسم شب هفتم سنگی روی قبر گذاشتند.

مرده ها را با گاری حمل می کردند

در آن زمان مردم در مناطق مختلف تهران از خودروهای مشکی مخصوص برای انتقال اموات استفاده می کردند. ابتدا همسایه ها، اقوام و افرادی که برای تشییع جنازه آمده بودند، جسد را در تابوت و روی دوش حمل می کنند و سپس در قایق می گذارند. قاری تا قبرستان بالای سر متوفی قرآن می خواند.

کشت قبر در مکان مذهبی مهمترین کار است

در این دوران مردم تمایل زیادی داشتند که پس از مرگ در جوار بناهای مذهبی و زیارتگاه ها دفن شوند. از آنجایی که در اسلام، عمل به وصیت میت واجب است، کسانی که برای اولین بار آرزوی دفن در محل زائران را داشته اند، خواسته های آنها هر چقدر هم که سخت باشد، واقعاً عمل می شود، اما دیگران چنین نمی کنند. این حس در یک گورستان مشترک دفن شده است که معمولاً در خارج از شهر دفن می شدند.

پلیس وجود ندارد

در روایات دیگر عزاداری می توان گفت که بستگان متوفی شال سفید بلندی به گردن انداخته و جلوی درب مسجد می ایستند. در واقع مراسم مردانه در مساجد برگزار می شود و مراسم زنانه هر چه که باشد در خانه انجام می شود. در این زمان پوشیدن لباس مشکی لازم نیست، زیرا لباس مشکی کم است و هرکس بخواهد غم خود را نشان دهد، همان لباس سفید را می پوشد.

فردای تشییع جنازه گفتند خانه مبارک!

مردم دوره قاجار وقتی مرده را دفن می کردند و برمی گشتند، اگر روز بود، ناهار را به خادمین و ملازمین می دادند و اگر شب بود، مانند خانه اش در اتاقش شمع و چراغ می گذاشتند. تاریک نخواهد ماند روز بعد یک لیوان گلاب و شربت می آورند و می گویند به خانه خوش آمدی. از طرفی خداحافظی می کردند که شب اول قبر گذشت. سپس پول و شیرینی به فقرا دادند تا برایشان فاتحه و قرآن بخوانند. همچنین سه روز در خانه یا مسجد قاری و واعظ و روضه خان به او گفتند. در خانه برای متوفی مراسم قرآن زنانه می گرفتند.

منبع: کتاب دفن مردگان در ایران نوشته عباس قدیانی.

انتهای پیام

دکمه بازگشت به بالا