در چه مواردی مهریه به زن تعلق نمی گیرد؟

مهریه به عنوان یکی از حقوق زوجین در اسلام و برخی از فرهنگ ‌های دیگر، به زن تعلق می‌گیرد و در صورت تمام شدن عقد، باید به او پرداخت شود. اما در برخی شرایط، مهریه به زن تعلق نمی‌گیرد و در این صورت، شوهر نباید آن را به او پرداخت کند. در این مطلب، به بررسی این شرایط و اینکه در چه شرایطی مهریه به زن تعلق نمیگیرد، خواهیم پرداخت.

            مهریه چیست؟

مهریه یا صداق، در فرهنگ های مختلف جهان، به معنای هدیه‌ ای است که مرد به زن در زمان ازدواج می دهد. این هدیه معمولا به عنوان نشانی از عشق و تعهد مرد نسبت به زن و تأمین نیازهای او در طول زندگی مشترک تقدیم می ‌شود. مهریه می ‌تواند شامل پول، طلا، ملک، وسایل خانه و غیره باشد. بهتر است زوجین برای تعیین میزان مهریه و تنظیم قرارداد عقد مهر، با مشورت کنند. مهریه می ‌تواند قبل از ازدواج مشخص شود و در عقد نیز ذکر شود، و یا می ‌تواند در طول زمان زندگی مشترک تعیین و تحویل شود. قیمت و نوع مهریه در هر فرهنگ و جامعه ممکن است متفاوت باشد و ممکن است بر اساس شرایط مالی، اجتماعی و فرهنگی طرفین تغییر کند.

شرایط تعلق گرفتن مهریه به زن شامل چه مواردی است؟

شاید از خود بپرسید که در چه شرایطی مهریه به زن تعلق نمیگیرد. در این قسمت از مقاله ابتدا به شما می گوییم در چه شرایطی مهریه تعلق می گیرد تا بتوانید راحت تر به این سوال پاسخ دهید. اگر بخواهیم به طور خلاصه بگوییم در چه شرایطی مهریه تعلق می گیرد می توان به انجام عقد، انجام شرایط عقد، استمرار ازدواج، رعایت شرایط توافقی، اعتبار قانونی و غیره اشاره نمود. به طور کلی، زمانی که زن به عقد مردی در بیاید مهریه تمام و کمال در اختیار او است.

در این بخش از مطلب قصد داریم به شما بگوییم در چه شرایطی مهریه به زن تعلق نمیگیرد.

• در صورتی که عقد نکاح صورت گرفته ولی رابطه زناشویی بین زوجین واقع نشده باشد یا عقد به صورت موقت باطل شده باشد.
• در صورتی که در ضمن عقد نکاح، مهریه‌ای تعیین نشده باشد و زوجین در رابطه با دریافت مهریه توافق نکرده باشند، در این حالت اگر رابطه زناشویی بین زوجین برقرار شده باشد، زوجه مستحق دریافت مهریه خواهد بود.
• در صورتی که یکی از زوجین فوت کند و قبل از آنکه راجع به پرداخت با یکدیگر به توافق نرسیده باشند، مهریه به زن تعلق نمی‌گیرد، حتی در صورتی که نزدیکی بین زوجین صورت نگرفته باشد.
• در صورتی که عقد نکاح به علتی، مانند وجود عیوبی که موجبات فسخ عقد نکاح را برای هر یک از طرفین به وجود آورده و رابطه زناشویی بین زوجین برقرار نشده باشد.
• خانمی که در دوران نامزدی قصد جدا شدن از شوهر خود را دارد و همچنان باکره است می تواند نصف مهریه خود را درخواست کند و تمام مهریه به او تعلق نمی گیرد.

به طور کلی در بسیاری از قوانین و مقررات خانوادگی، مهریه به عنوان یکی از حقوق زوجه در نظر گرفته می‌شود. همچنین، تعیین می‌ شود که در چه شرایطی مهریه به زن تعلق نمیگیرد. جهت دریافت با شماره های زیر تماس حاصل فرمایید.

طلاق دادن زن بدون مهریه توسط مرد

یکی از روش ‌هایی که برای طلاق بدون پرداخت مهریه وجود دارد، اثبات یکی از دلایل ابطال نکاح مانند عدم برقراری رابطه زناشویی توسط مرد در دادگاه است.

در صورتی که زن، به مرد بخشش مهریه خود را اعلام کند، مرد با ارائه این سند می ‌تواند به دادگاه اعلام کند که بدهی به زن بابت مهریه را معافیت می‌ دهد و دادخواست طلاق را ارائه دهد.

زوجین می‌ توانند برای اینکه بدانند در چه شرایطی مهریه به زن تعلق نمیگیرد، با مشورت کنند.

در چه صورتی با اجرای مهریه زن می تواند مهر خود را دریافت کند؟

زن می ‌تواند مهر خود را پس از اجرای مهریه دریافت کند، در صورتی که مرد به تعهدات مهریه خود عمل کرده و مبلغ مهر را به زن پرداخت کند. با انجام این اقدام، زن می‌ تواند حق خود را برای دریافت مهریه به طور قانونی و شرعی اعمال کند و مهر خود را دریافت نماید.

تفاوت تعلق گرفتن مهریه عند الاستطاعه و عند المطالبه

تعلق گرفتن مهریه عند الاستطاعه به معنای پرداخت مهریه در زمان تعیین شده در مدت ازدواج است، در حالی که تعلق گرفتن مهریه عند المطالبه به معنای پرداخت مهریه پس از فسخ نکاح و درخواست زن در این خصوص است. در تعلق گرفتن مهریه عند المطالبه، زن می ‌تواند پس از فسخ نکاح، با درخواست اجرای مهریه به دادگاه، مطالبه مهر خود را از شوهر خود دریافت کند.

آیا در صورت خیانت زن، به او مهریه تعلق می‌گیرد؟

در صورتی که زن خیانت کند، مهریه به طور کلی به او تعلق می ‌گیرد و خیانت زن در این مورد تاثیری ندارد. به هر حال، در برخی قوانین و توافقنامه ‌های ازدواج، شرایطی برای لغو یا کاهش مهریه در صورت خیانت زن تعیین شده است. اما باید توجه داشت که به دلیل پیچیدگی ‌های حقوقی و فرهنگی، موضوع مهریه و خیانت زن در اختلافات خانوادگی ممکن است به سختی قابل حل باشد و نیاز به رفع اختلافات توسط و دادگاه داشته باشد.

آیا بعد از بخشش مهریه توسط زوجه، امکان بازگشت مهریه وجود دارد؟

در بعضی از شرایط زن می تواند بعد از بخشیدن مهریه خود دوباره آن را درخواست کند. در قسمت به طور خلاصه به آن اشاره شده است.

• در صورتی که زن در حال بخشیدن مهریه محجور یا دیوانه باشد، سند بخشیدن مهریه او باطل خواهد شد.
• اگر زن به دلیل عدم دریافت مالی که به عنوان مهریه در نظر گرفته شده بود، ناراضی است، می ‌تواند از بخشش مهریه خود رجوع کند.

احتمال دارد برای برخی از افراد این سوال پیش بیاید که در چه شرایطی مهریه به زن تعلق نمیگیرد. ما سعی کردیم در این مقاله به این سوال پاسخ دهیم. در حقوق اسلامی، ازدواج با تعیین مهریه برای زن انجام می‌شود و این مهریه به عنوان حق زن در صورت وقوع طلاق یا فوت شوهر، تعیین شده است. در برخی شرایط خاص، مرد می‌تواند از پرداخت مهریه به زن معاف شود، اما باید از دلایل قانونی برای آن استفاده کند.

به عنوان خلاصه، مهریه به زن تعلق نمی‌گیرد در شرایطی مانند فسخ نکاح به دلیل عدم برقراری رابطه زناشویی، فسخ نکاح به دلیل ناتوانی جنسی مرد، لغو ازدواج توسط زن و شرایط خاص دیگر که ممکن است در قانون یا توافقنامه‌ها تعیین شده باشید. پیشنهاد می ‌دهیم با وکیل خانواده خود مشورت کنید تا درباره اینکه در چه صورت مهریه به زن تعلق نمیگیرد، اطلاعات کافی را به دست آورید.

گروه حقوقی ما متشکل از تیم وکلای پایه یک دادگستری مجرب در زمینه دعاوی خانواده آماده ارائه خدمات حقوقی و همچنین می توانید مشاوره با  وکیل آنلاین داشته باشید. برای دریافت مشاوره حقوقی از یا اعطای وکالت به وکیل خانواده، با ما تماس حاصل فرمایید. با وجود آن که به مجرد وقوع عقد نکاح، زن، مالک مهریه می شود و از همان لحظه انعقاد عقد، پرداخت آن به عهده شوهر قرار می گیرد، اما در قانون، مواردی پیش بینی شده است که در صورت وجود آنها، مهریه ای به زن تعلق نمی گیرد یا فقط بخشی از مهریه به زن تعلق می گیرد. برای مثال، زمانی که عقد نکاح، باطل بوده و نزدیکی میان زوجین اتفاق نیافتاده است، مهریه ای به زن تعلق نمی گیرد.

برای مشاوره شرایط عدم تعلق مهریه به زن

بر اساس قانون مدنی، با انعقاد عقد نکاح، میان زوجین، مرد به میزانی که مهریه همسر خود قرار داده است ، در قبال همسر خود بدهکار می شود . چرا که وی تعهد به پرداخت مهریه در قبال وی نموده است. زن به علت داشتن حق مالکیت، می تواند هرگونه تصرفی در مهریه خود داشته و حتی اگر تمیکن نکند، باز مالک مهریه است و می تواند آن را دریافت کند، اما در بعضی شرایط، مهریه به زن تعلق نمی گیرد.

در این صورت، این سوال برای زوجین، علی الخصوص شوهر پیش می آید، که در چه صورت هایی، مهریه به زن تعلق نمی گیرد؟ در قانون مدنی، مواردی پیش بینی شده که در این حالت ها، مهریه به زن تعلق نگرفته، که زوجین بایستی در صورت بطلان و فسخ نکاح، به این موارد آگاهی داشته تا در خصوص مهریه، دچار مشکل نشوند.

با توجه به اهمیت بحث مهریه در زندگی زناشویی، در این مقاله قصد داریم، به این سوال پاسخ دهیم در چه صورت، مهریه به زن تعلق نمی گیرد؟ بنابراین، در ابتدا، اصل کلی تعلق مهریه به زن را توضیح داده؛ سپس در ادامه، شرایط عدم تعلق مهریه به زن را بررسی خواهیم کرد. اگر در خصوص بحث عدم تعلق مهریه سوالاتی دارید، در این مقاله، همراه ما باشید.

تعلق مهریه به زن

یکی از مهمترین حقوق مالی که به هنگام عقد ازدواج به زن تعلق می گیرد ،  است . به موجب ماده 1082 قانون مدنی ، به محض انعقاد عقد نکاح ، زن، مالک مهریه می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن انجام بدهد . مثلا، اخذ مهریه خود را درخواست کند و یا اقدام به بخشیدن مهریه نماید .

در نظام حقوقی کنونی، تعیین مهریه، به دو شکل مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه انجام می گیرد. با اینکه این دو مهریه، در رابطه با شرایط وصول، اندکی متفاوت هستند ، اما در این نکته مشترک اند که در هر حال ، به موجب عقد نکاح ، مهریه به زن تعلق گرفته است و به همین لحاظ، مرد هم موظف به پرداخت آن است. به بیان ساده اینکه مهریه زن، به هر صورت که تعیین شده باشد، از زمان عقد به زن تعلق دارد و مرد، نمی تواند جز به دلایل قانونی ، از پرداخت آن سرباز زند .

حتی بر اساس مقررات قانونی، گرفتن مهریه بعد از فوت شوهر از اموال او نیز امکان پذیر بوده و همچنین، زن می تواند به گرفتن مهریه، بدون طلاق نیز اقدام کند . به موجب بند ب ماده 226 قانون امور حسبی، مهریه زن، جز دیونی هست که می تواند از ترکه متوفی پرداخت شود. همچنین، در صورتی که زن، از انجام وظایف خود ممانعت ورزد، عدم تمکین وی، ناشزه بودن زن و یا برقراری رابطه نامشروع توسط زن، سبب نمی شود، تا او حق مهریه خود را از دست بدهد.

شرایط عدم تعلق مهریه به زن

همانطور که اشاره کردیم، به جز در موارد اندکی که در قانون پیش بینی شده است، اصل کلی، تعلق مهریه به زن است. در قانون مدنی، در برخی مواد، پیش بینی شده است که در چه شرایطی، مهریه به زن تعلق نمی گیرد و همچنین، ، امکان پذیر است. موارد عدم تعلق مهریه به زن، به شرح زیر است :

بطلان عقد نکاح منعقد شده میان زن و مرد و عدم نزدیکی میان آن دو، سبب می شود که مهریه ای به زن تعلق نگیرد؛ زیرا، عقد نکاحی که مهریه را بر ذمه مرد قرار داده است ، باطل بوده، لذا عقد و تعیین مهریه، به درستی انجام نشده است .

به موجب ماده 1101 قانون مدنی، اگر عقد نکاح به هر دلیلی فسخ شود، همچنین، رابطه زناشویی، میان زن و مرد رخ نداده باشد، زن، حق مهریه ندارد ؛ مگر در حالتی که فسخ نکاح، به دلیل ناتوانی مرد از اعمال جنسی ( عنن ) باشد، که در این صورت، زن، تنها مستحق نصف مهریه است .

اگر زن و مرد، مهریه ای تعیین نکرده باشند و قبل از تعیین مهریه ، زن فوت کند و رابطه زناشویی هم شکل نگرفته باشد ، باز هم مرد، الزامی به پرداخت مهریه ندارد . اما در صورتی که رابطه زناشویی، شکل گرفته باشد، زن مستحق مهرالمثل است که ورثه زن، می توانند آن را مطالبه کنند .

در برخی از موارد، مهریه زن به طور کامل به وی تعلق نمی گیرد. به عنوان مثال ؛ در صورتی که زن و شوهری، قصد طلاق و جدایی داشته باشند، در حالتی که زوجه، دوشیزه ( باکره ) بوده و رابطه زناشویی میان آنها برقرار نشده باشد ، مهریه زن، نصف می شود. جهت اطلاعات بیشتر می توانید به دادسرای عمومی تهران مراجعه کنید.