خلاصه کتاب شوق پرواز
در دل صفحات «شوق پرواز» صدای پرواز ۴۹۶ شهید ارتشی اردبیل طنینانداز است؛ روایتهایی از فداکاری و ایمان که از زبان خانوادهها تصویری زنده از ایثار در دوران دفاع مقدس ترسیم میکند.

خلاصه فصل اول : پرده اول: پشت پرده عالم
سرودهٔ فاضل نظری در قالب یک غزل با ساختاری منسجم و زبانی روان به بررسی مفاهیم عمیق عرفانی و فلسفی میپردازد. این غزل با بهرهگیری از تصاویر شاعرانه و مفاهیم استعاری به تأمل در رابطهٔ انسان با حقیقت زیبایی عشق و تنهایی میپردازد
بیت اول: «شراب تلخ بیاور که وقت شیداییست
که آنچه در سر من نیست بیم رسواییست»
شاعر با دعوت به نوشیدن «شراب تلخ» که نمادی از تجربههای دشوار و عمیق است به آغاز سفر شیدایی و عشق اشاره میکند. او بیان میکند که در سرش هیچ ترسی از رسوایی وجود ندارد زیرا در مسیر عشق بیمی از قضاوت دیگران ندارد
بیت دوم: «چه غم که خلق به حسن تو عیب میگیرند
همیشه زخم زبان خونبهای زیباییست»
در این بیت شاعر به این نکته اشاره میکند که زیبایی همواره مورد انتقاد و حسادت قرار میگیرد. زخمزبانها و انتقادات بهایی است که برای داشتن زیبایی باید پرداخت
بیت سوم: «اگر خیال تماشاست در سرت بشتاب
که آبشارم و افتادنم تماشاییست»
شاعر خود را به آبشاری تشبیه میکند که در حال سقوط است اما این سقوط زیبا و دیدنی است. او دعوت میکند که اگر میل به تماشا داری عجله کن زیرا این لحظهٔ زیبا در حال گذر است.
بیت چهارم: «شباهت تو و من هر چه بود ثابت کرد
که فصل مشترک عشق و عقل تنهاییست
در این بیت شاعر به این نتیجه میرسد که نقطهٔ اشتراک عشق و عقل تنهایی است. یعنی هر دو در نهایت انسان را به تنهایی میکشانند.
بیت پنجم: «کنون اگر چه کویرم هنوز در سر من
صدای پَر زدن مرغهای دریاییست»
شاعر با استفاده از تضاد بین کویر و مرغهای دریایی به امید و آرزوهایی اشاره میکند که در دل خشکیدهاش هنوز زندهاند. اگرچه در ظاهر خشک و بیحاصل است اما در درونش صدای زندگی و حرکت وجود دارد.
این غزل با استفاده از تصاویر زیبا و مفاهیم عمیق به بررسی حالات درونی انسان مواجهه با عشق و تأمل در زیبایی و تنهایی میپردازد. شاعر با زبانی ساده اما پرمفهوم خواننده را به سفری درونی دعوت میکند که در آن عشق عقل زیبایی و تنهایی به هم میپیوندند.
خلاصه فصل دوم : خونبها
بهصورت روایی و داستانی به یکی از نقاط عطف زندگی شهید عباس بابایی میپردازد. در این فصل حادثهای تلخ و تأثیرگذار روایت میشود که نقش مهمی در شکلگیری شخصیت و مسیر زندگی او دارد.
داستان با شرح مأموریتی آغاز میشود که در آن یکی از خلبانان همرزمان شهید بابایی به شهادت میرسد. این واقعه تأثیر عمیقی بر روحیه و نگرش عباس بابایی میگذارد و او را به تفکر عمیق درباره مفهوم ایثار و فداکاری وامیدارد
در ادامه نویسنده با توصیف دقیق احساسات و واکنشهای عباس بابایی به بررسی درونیات او پس از این حادثه میپردازد. او با احساس مسئولیت و تعهدی بیشتر تصمیم میگیرد راه همرزم شهیدش را ادامه دهد و با تمام توان در مسیر دفاع از میهن گام بردارد
فصل با تأکید بر ارزشهای والای انسانی مانند وفاداری شجاعت و ازخودگذشتگی به پایان میرسد و نشان میدهد که چگونه یک حادثه میتواند نقطه عطفی در زندگی فردی باشد و مسیر او را به سوی تعالی و خدمت به جامعه هدایت کند.
خلاصه فصل سوم : غزال
در این فصل داستان از طریق مکالمههای تلفنی میان دو شخصیت ناشناس روایت میشود. یکی از این شخصیتها دختری است که تنها با «فوت» کردن و گفتن «نچ» پاسخ میدهد و دیگری پسری به نام سپهر است که با شور و حرارت از عشق خود به دختری زیبا سخن میگوید. سپهر اعتراف میکند که در ابتدا نیتش از ارتباط با آن دختر صرفاً سرگرمی بوده است اما بهتدریج به عشقی عمیق و واقعی تبدیل شده است. او توصیفاتی شاعرانه از زیبایی دختر ارائه میدهد و از تأثیر عمیق او بر زندگیاش سخن میگوید. سپهر همچنین به وجود دوستی صمیمی اشاره میکند که به همان دختر علاقهمند است اما بهخاطر دوستیاش با سپهر احساسات خود را پنهان میکند. او از اشتباهاتی که در گذشته مرتکب شده و باعث فاصله گرفتن دختر شده است ابراز پشیمانی میکند و به تأثیرات این جدایی بر روح و روان خود میپردازد. در پایان مکالمه دختر بدون خداحافظی تماس را قطع میکند و سپهر در حالت تردید و سردرگمی باقی میماند نمیداند که آیا دختر واقعاً او را دوست دارد یا نه.
خلاصه فصل چهارم : دروغ
(براساس زندگینامه شهید عباس بابایی)
فصل «دروغ» با فضایی آکنده از جدیت تمرکز بر موقعیتی حساس در پایگاه هوایی دارد. داستان از جایی آغاز میشود که یکی از پرسنل پایگاه به خاطر ارتکاب خطا و تخلفی در موقعیتی قرار گرفته که برای فرار از پیامدهای آن دروغ میگوید. این دروغ بهظاهر کوچک با پیگیریهای منظم و دقیق سرهنگ عباس بابایی ـ که در آن زمان فرمانده پایگاه است ـ با ابعادی گستردهتر آشکار میشود.
شهید بابایی با دقت و صراحت ماجرا را بررسی میکند. او ابتدا با آرامش از فرد خاطی توضیح میخواهد بدون آنکه رفتار خشنی نشان دهد یا فضای امنیتی ایجاد کند. در طول بازجویی غیررسمی شهید بابایی سعی دارد حقیقت را با گفتگو بیرون بکشد و حتی فرصت جبران را فراهم کند اما دروغگویی ادامه مییابد. در این میان یکی از افسران پایگاه که از جریان مطلع است با مشاهده سکوت و انکار مکرر فرد خاطی اطلاعاتی محرمانه را به فرمانده منتقل میکند.
در ادامه عباس بابایی با مواجهسازی شفاف حقایق را روی میز میگذارد. فرد خاطی که دیگر راه گریزی ندارد ناگزیر به اعتراف میشود. آنچه در این فصل برجسته میگردد شیوه مدیریت شهید بابایی در مواجهه با خلاف و دروغ است: نه با شدت ظاهری بلکه با صداقت منش انسانی و قاطعیت در اصول. در پایان بهرغم اینکه میتوانست مجازات سنگینی برای فرد متخلف در نظر بگیرد اما برخورد شهید بابایی آموزنده و تربیتی است. او تاکید میکند که ریشه بسیاری از فسادها در دروغگویی پنهان است و اگر افراد از ابتدا شهامت راستگویی داشته باشند نظام اخلاقی سالمتری شکل میگیرد.
این فصل با جملهای از شهید بابایی به پایان میرسد که بار معنایی عمیقی دارد: «اگر حقیقت را همان لحظه بگویی شاید تلخ باشد اما اگر دروغ بگویی آن تلخی همیشه با تو میماند.» این جمله روح حاکم بر فصل «دروغ» را خلاصه میکند و پیام اخلاقی آن را در ذهن خواننده تثبیت مینماید.
درباره نویسنده :امیر رجبی
امیر رجبی نویسنده و پژوهشگر حوزهٔ دفاع مقدس با تمرکز بر تاریخ شفاهی و مستندسازی خاطرات شهدا نقش مهمی در حفظ و انتقال فرهنگ ایثار و شهادت ایفا کرده است. «شوق پرواز» بهعنوان یکی از آثار شاخص او با استقبال مخاطبان علاقهمند به ادبیات پایداری مواجه شده و در ترویج ارزشهای دفاع مقدس نقش بسزایی داشته است.
کتاب های مرتبط با شوق پرواز
- پرواز تا بینهایت:کتاب «پرواز تا بینهایت» نوشته حمید داودآبادی منتشرشده در سال ۱۳۷۵ زندگینامه شهید عباس بابایی را با نثری ادبی و شاعرانه روایت میکند و به ابعاد مختلف شخصیت این شهید بزرگوار میپردازد
- خط مقدم:کتاب «خط مقدم» اثر فائضه غفارحدادی منتشرشده در سال ۱۳۹۵ به زندگی شهید حسن طهرانیمقدم پدر موشکی ایران میپردازد و با نثری ادبی و تأثیرگذار رشادتها و فداکاریهای ایشان را به تصویر میکشد.
- سلام بر ابراهیم:کتاب «سلام بر ابراهیم» مجموعهای از خاطرات و دستنوشتههای شهید ابراهیم هادی است که در سال ۱۳۹۰ منتشر شد و با نثری ساده و صمیمی زندگی این شهید والامقام را بازگو میکند.
- خاکهای نرم کوشک:کتاب «خاکهای نرم کوشک» نوشته سعید عاکف منتشرشده در سال ۱۳۸۰ زندگینامه شهید عبدالحسین برونسی را با نثری ادبی و تأثیرگذار روایت میکند و به ابعاد مختلف شخصیت این شهید میپردازد
- پایی که جا ماند:کتاب «پایی که جا ماند» اثر سید ناصر حسینی پور منتشرشده در سال ۱۳۹۱ خاطرات نویسنده از دوران اسارت در زندانهای عراق را با نثری ادبی و تأثیرگذار بازگو میکند.
- دا:کتاب «دا» نوشته سیده زهرا حسینی و تدوین سیده اعظم حسینی منتشرشده در سال ۱۳۸۷ خاطرات سیده زهرا حسینی از دوران دفاع مقدس را با نثری ادبی و تأثیرگذار روایت میکند
- نورالدین پسر ایران:کتاب «نورالدین پسر ایران» نوشته نورالدین عافی و تدوین معصومه سپهری منتشرشده در سال ۱۳۹۰ خاطرات نویسنده از دوران جنگ تحمیلی را با نثری ادبی و تأثیرگذار بازگو میکند.
- من زندهام:کتاب «من زندهام» اثر معصومه آباد منتشرشده در سال ۱۳۹۲ خاطرات نویسنده از دوران اسارت در زندانهای عراق را با نثری ادبی و تأثیرگذار روایت میکند.
- گلستان یازدهم:کتاب «گلستان یازدهم» نوشته فاطمه دوستکامی منتشرشده در سال ۱۳۹۳ زندگینامه شهید علی چیتسازیان را با نثری ادبی و تأثیرگذار روایت میکند.
- سرباز کوچک امام:کتاب «سرباز کوچک امام» نوشته مهدی طحانیان و تدوین بهناز ضرابیزاده منتشرشده در سال ۱۳۹۱ خاطرات نویسنده از دوران اسارت در زندانهای عراق را با نثری ادبی و تأثیرگذار بازگو میکند