بهترین زمان تشخیص و درمان در رفتگی لگن نوزاد
دررفتگی لگن یکی از مشکلات شایع در نوزادان و کودکان است. این مشکل در صورت عدم تشخیص و درمان صحیح می تواند مشکلات جدی در حرکت، رشد و تکامل کودک ایجاد کند. به همین دلیل تشخیص و درمان به موقع این بیماری مفصلی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله به بهترین زمان برای تشخیص و درمان دررفتگی مادرزادی لگن در نوزادان می پردازیم. پس با دکتر منصوری همراه باشید.
دررفتگی مادرزادی لگن چیست؟
دررفتگی مادرزادی مفصل ران یک بیماری مفصلی است که در کودکان زیر 6 ماه در اثر شلی و بیرون زدگی مفصل ران رخ می دهد. در این بیماری استخوان های پشت و لگن به یکدیگر متصل هستند، به درستی به هم متصل نمی شوند که منجر به دررفتگی مفصل می شود. علاوه بر این، دررفتگی مادرزادی لگن معمولا در کودکان کمتر از 6 ماه تشخیص داده می شود. این بیماری می تواند در اثر عوامل ژنتیکی، مادرزادی یا محیطی ایجاد شود.
انواع دررفتگی معکوس مادرزادی
در دررفتگی مادرزادی لگن، استخوان لگن از موقعیت خود در مفصل ران جدا می شود. این وضعیت می تواند به سه شکل رخ دهد:
دررفتگی کامل: در این حالت استخوان کاملا جدا شده و دررفته می شود.
دررفتگی ناقص: در این حالت استخوان تا حدی دررفته است، اما همچنان در بازوی مفصل ران قرار دارد.
شکستگی: در این حالت استخوان لگن می شکند و بخشی از آن همراه با بازوی مفصل ران به جای دیگری منتقل می شود.
علل دررفتگی مادرزادی لگن
علت این عارضه به خوبی مشخص نیست، اما برخی از محققان معتقدند که در برخی از جنین ها، حفره استابولوم به درستی تشکیل نشده و یا کپسول مفصل ران ضعیف است که علت این حرکت است. همچنین این بیماری در دختران بیشتر دیده می شود. اولین فرزندان این خانواده؛ نژاد سفید و وجود مشکلات تولید مثلی از عوامل موثر در ایجاد این عفونت است. تشخیص زودهنگام و درمان به موقع می تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند.
این بیماری می تواند باعث رشد غیر طبیعی استخوان و تغییرات عضلانی اطراف مفاصل شود. بنابراین اگر درمان به تعویق بیفتد، تاخیر در رشد مفصل بیشتر و تغییر شکل بیشتر می شود. بهترین راه برای پیشگیری از این بیماری این است که نوزاد خود را به طور مرتب توسط متخصص معاینه کنید و در صورت لزوم درمان را شروع کنید.
علائم و نشانه های دررفتگی مادرزادی لگن
علائم دررفتگی مادرزادی مفصل ران به سن کودک بستگی دارد. در کودکان کمتر از 6 ماه، مفصل ران را می توان به راحتی حرکت داد یا شل کرد تا این بیماری تشخیص داده شود. طول پاهای کودک نیز ممکن است متفاوت باشد، ممکن است چین و چروک روی ران ظاهر شود یا حرکت مفصل ران در جهت دور از سمت دررفته محدود شود. در کودکان بزرگتر، علائم شامل درد و ناراحتی مفاصل، لنگیدن یا پرش از راه رفتن است. در بزرگسالان ممکن است درد و سفتی در مفصل ران، لنگیدن و مشکل در انجام فعالیتهای روزانه مانند راه رفتن و بالا رفتن از پلهها وجود داشته باشد.
تشخیص اختلال افسردگی
تقریباً 3 روز پس از تولد، بی ثباتی در لگن نوزاد با معاینه بالینی قابل تشخیص است. معمولاً یک پزشک یا پرستار این آزمایش ها را انجام می دهد. در صورت مشاهده بی ثباتی لگن، والدین باید فرزند خود را به متخصص ارتوپدی ارجاع دهند. یک متخصص لگن یا جراح ارتوپد می تواند دررفتگی مفصل ران را از طریق معاینه فیزیکی حرفه ای تشخیص دهد. برای تعیین شدت دررفتگی لگن کودک از روش معاینه سونوگرافی استفاده می شود. علاوه بر این، در مورد جنین دوقلو یا چند قلو، سلامت و ثبات لگن باید بررسی شود. تصویربرداری رادیولوژیک برای تشخیص دررفتگی مادرزادی لگن در کودکان استفاده می شود. این روش ها تصویر واضحی از موقعیت توپ و سوکت مفصل ران ارائه می دهند.
درمان دررفتگی مفصل ران (روش های جراحی و غیر جراحی)
همانطور که قبلا ذکر شد، دررفتگی مفصل ران یک بیماری مفصلی است که ممکن است نیاز به درمان داشته باشد. روش های درمان دررفتگی مفصل ران بسته به سن و شدت بیماری متفاوت است. در زیر درمان دررفتگی لگن در نوزادان، کودکان بین یک ماه تا شش ماه و کودکان بین شش ماه تا دو سال آورده شده است.
نوزاد
درمان دررفتگی مادرزادی مفصل ران در نوزادان با استفاده از کمربند Pavlik انجام می شود که نوارهای پلاستیکی خاصی را در اطراف بدن قرار می دهد. هدف از این درمان حفظ مفصل ران به مدت یک تا دو ماه است. در این حالت سر استخوان ران در حفره استابولوم قرار می گیرد و ماندن در این حفره به رشد بهتر آن کمک می کند. این درمان برای کودکان تا شش ماهگی توصیه می شود، اما هر چه کودک کوچکتر باشد، نتایج درمانی بهتری خواهد داشت. البته اگر درمان قولنج در پوشک برای کودکانی که چهار دست و پا راه رفتن را شروع می کنند (حدود 4 تا 6 ماهگی) تاثیر کمی داشته باشد، مرحله بعدی درمان باید انجام شود.
کودکان از یک تا شش ماه
درمان دررفتگی لگن در کودکان 1 تا 6 ماهه ممکن است شامل استفاده از گاردهای مخصوص نیز باشد. همچنین در برخی موارد استفاده از دستگاه کششی برای کشیدن آهسته مفصل ران به موقعیت صحیح مفید است. همچنین تمرینات فیزیوتراپی و ماساژ مفصل ران می تواند سرعت بهبود عملکرد و حرکت مفصل را افزایش دهد.
کودکان از شش ماه تا دو سال
اگر این بیماری در سنین شش ماهگی تا دو سالگی تشخیص داده شود، درمان آن دشوارتر است و روش های اولیه ممکن است موثر واقع نشوند. در این حالت پزشک سعی می کند با بیهوشی لگن بیمار در اتاق عمل، اندام تحتانی و تنه را برای مدتی به صورت گچی به نام اسپیکا یا اسپیکا کاستا در محل مشخصی نگه دارد. این روش، برای بیماران بالای یک سال و نیم، معمولاً کمتر مؤثر است و به روشهای درمانی دیگری مانند فیزیوتراپی و روشهای جراحی نیاز دارد.
عوارض دررفتگی مفصل ران
دررفتگی مفصل ران یکی از شایع ترین مشکلات جسمی افراد است. این ممکن است منجر به عوارض مختلفی شود. برخی از عوارض دررفتگی مفصل ران در طول زمان عبارتند از:
درد: درد یکی از شایع ترین عوارض دررفتگی مفصل ران است که می تواند شدید و گسترده باشد و در اثر فشار روی مفصل و التهاب داخل آن ایجاد می شود.
محدوده حرکتی محدود: دررفتگی مفصل ران می تواند باعث محدود شدن دامنه حرکتی شود و به طور قابل توجهی تحرک فرد را کاهش دهد.
بی اعتبار. در برخی موارد، دررفتگی مفصل ران می تواند منجر به ناتوانی در حرکت، راه رفتن یا ایستادن شود.
اختلالات خواب: درد و ناتوانی مزمن می تواند باعث اختلال در خواب و ایجاد استرس و اضطراب شود.
افزایش وزن: افرادی که به دلیل مشکلات مفصل ران نمی توانند به درستی حرکت کنند، می توانند وزن اضافه کنند و فشار بیشتری به مفصل ران وارد کنند.