اکتشافات جدید از سیاره زهره دانشمندان را شگفت زده کرد

به گزارش خبرگزاری سی وی نت و براساس گزارش دیجیاتو دانشمندان در پژوهشی جدید به این سؤال پاسخ دادند: آیا سیاره زهره تابه حال اقیانوس هایی برای میزبانی از حیات داشته یا از ابتدا داغ و آتشین بوده؟ دانشمندان می خواستند به این سؤال پاسخ بدهند که سیاره زهره زمانی مانند زمین بوده و اقیانوس های وسیعی در آن وجود داشته که بتوانند میزبان حیات باشند یا خیر اما این پژوهش جدید نتایج غم انگیزی برای دانشمندان به ارمغان آورده است.

کشف ناامیدکننده دانشمندان نشان داد سیاره زهره هرگز شرایط مساعدی برای شکل گیری اقیانوس را نداشته؛ به عبارت دیگر این سیاره هیچ گاه میزبان حیات احتمالی نبوده است.

سیاره زهره که با نام «ناهید» نیز شناخته می شود اغلب «هم زاد شیطانی» زمین در نظر گرفته می شود؛ زیرا بااینکه اکنون جهنمی سوزان و آتشین است حدس می زنند در گذشته بسیار شبیه زمین بوده.

تحقیقات جدید نشان داده زهره همیشه سیاره ای جهنمی بوده و بااینکه جرم و فاصله آن از خورشید مانند جرم و فاصله زمین از خورشید است از جهات دیگر هیچ وقت شباهتی به زمین نداشته. این یافته ها کار تیمی از دانشمندان در دانشگاه «کمبریج» است. آنها با بررسی ترکیب شیمیایی جو زهره به این نتیجه مهم دست یافتند.

تحقیقات این تیم که به تازگی در مجله «Nature Astronomy» چاپ شده است می تواند پیامدهایی فراتر از مقیاس منظومه شمسی داشته باشد. این یافته ها می تواند به اخترشناسان در انتخاب سیاره فراخورشیدی یا سیاره های فراخورشیدی که به احتمال زیاد قابل سکونت اند کمک کند.

«ترزا کنستانتیو» سرپرست تیم تحقیقاتی و محقق دکتری نجوم در کمبریج دراین باره می گوید: «اگرچه سیاره زهره نزدیک ترین سیاره به ماست از نظر علم سیارات فراخورشیدی بسیار اهمیت دارد؛ زیرا به ما فرصتی منحصربه فرد برای کشف سیاره ای می دهد که بسیار متفاوت از سیاره ما درست لبه منطقه قابل سکونت منظومه شمسی تکامل یافته است.»

تاریخچه شکل گیری سیاره زهره

درحال حاضر دمای سطح سیاره زهره حدود ۵۰۰ درجه سانتی گراد است که به اندازه کافی برای ذوب شدن سرب گرم است! این گرما سبب شده سیاره دوم از خورشید (زهره) ابرهایی از اسید سولفوریک نیز باشد.

باوجود این شرایط وحشتناک بسیاری از دانشمندان این نظریه را مطرح می کنند که زهره ممکن است میلیاردها سال پیش قابل سکونت بوده باشد. بسیاری از تحقیقات درمورد این ادعا روی یافتن آب در سیاره متمرکز شده است؛ زیرا ما می دانیم آب مایع حیات است و احتمال شکل گیری حیات را افزایش می دهد.

۲ نظریه اصلی درباره چگونگی تکامل سیاره زهره در ۴ میلیارد و ۶۰۰ میلیون سال گذشته وجود دارد.

نظریه ای دراین باره مطرح شده که این سیاره زمانی به اندازه کافی سرد بوده که سطح آن میزبان آب مایع باشد. براساس این نظریه این وضعیت به دلیل اثر گلخانه ای ناشی از فعالیت آتشفشانی تغییر کرده است؛ درنتیجه زهره به تدریج گرم و داغ شده و به نقطه ای رسیده که دیگر آب مایع در سطح آن وجود ندارد.

نظریه دیگر می گوید زهره هرگز میزبان آب مایع نبوده؛ زیرا این سیاره همین طور داغ و آتشین متولد شده است! این طور به نظر می رسد که نتایج پژوهش جدید نیز با نظریه دوم هم خوانی دارد.

کنستانتینو می گوید: «هر دوی این نظریه ها براساس مدل های آب وهوایی هستند اما می خواستیم در پژوهش براساس مشاهدات شیمیایی از جو فعلی زهره خود رویکرد متفاوتی پیش بگیریم. برای پایدار نگه داشتن جو زهره هرگونه مواد شیمیایی که از جو حذف می شود باید به آن بازگردانده شود؛ زیرا نواحی درونی و بیرونی جو در تعادل شیمیایی با یکدیگر هستند.»

دانشمندان در این پژوهش به صورت خاص سرعت تجزیه آب دی اکسیدکربن و سولفید کربونیل در جو زهره را بررسی کردند و دریافتند جو سیاره با چه سرعتی مجدد از مواد حاصل از آتشفشان ها پر می شود.

با رسیدن مواد مذاب به سطح سیاره از طریق آتشفشان و رها شدن آنها به صورت گاز در فضا می توان دریافت در گوشته سیاره چه چیزی وجود دارد. فوران های آتشفشانی زمین عمدتاً حجم زیادی گاز به فضا وارد می کنند اما دانشمندان در مطالعه اتمسفر سیاره زهره دریافتند گازهای آتشفشانی این سیاره فقط ۶ درصد بخار گاز عناصر تشکیل شده است. این فوران ها که آن را «فوران خشک» نیز می نامند نشان می دهند زهره به اندازه کافی خشک است و نمی تواند آب کافی برای شکل گیری اقیانوس ها داشته باشد.

کنستانتینو گفت: «تا زمانی که کاوشگرهای ما روی سطح زهره قدم نگذارند نمی توانیم قطعی بگوییم این سیاره اقیانوس و حیات نداشته است اما باتوجه به اینکه احتمالاً سیاره زهره هیچ اقیانوسی نداشته تصور اینکه میزبان حیات بوده دشوار است.»

اما خبر خوب اینجاست که بشر برای رسیدن به پاسخ این سؤال که آیا زهره زمانی اقیانوس هایی داشته که احتمالاً حیات در آنها شکل گرفته نیاز به صبرکردن ندارد. مأموریت «داوینچی» ناسا درحال پیشروی است و سال ۲۰۲۹ پرتاب خواهد شد تا سال ۲۰۳۱ به سیاره زهره برسد.

زمانی که داوینچی اطراف این سیاره آتشین پرواز کند داده های ارزشمندی از جو آن ثبت خواهد شد. اگرچه برای زنده ماندن کاوشگر از فرود آن روی سطح جلوگیری می شود اما احتمال دارد بتواند ۷ ثانیه نگاهی اجمالی به سطح زهره بیندازد.

اگر با کمک این داده ها اثبات شود زهره درگذشته قابل سکونت بوده می توان نتیجه گرفت سیارات فراخورشیدی نیز که پیشتر کشف شده اند احتمالاً قابل سکونت هستند.

۲۲۷۲۲۷