الکتروموتور تک فاز چیست؟

به دلیل قیمت مناسب و کم بودن هزینه نگهداری بیشترین مصرف را در صنعت دینام های القایی تک فاز دارند در این مدل از الکتروموتورها از یک کلاف یا پیچه استفاده می شود. و با یک منبع تغذیه متناوب تک فاز کار می کند. موتور تک فاز القایی خود راه انداز نیست و در تمام الکتروموتورهای القایی تک فاز، روتور از نوع قفس سنجابی است. هنگامی که موتور به یک منبع تغذیه تک فاز متصل است کلاف اصلی دارای جریانی متناوب می‌شود. این جریان متناوب میدان مغناطیسی ضربانی تولید می‌کند.

الکتروموتور تک فاز چیست؟ الکتروموتور تک فاز القایی AC، یک موتور تک فاز بدون جاروبک است که با یک دسته سیم پیچ استاتور طراحی شده است. موتور تک فاز با سیم پیچی ساده ترین نوع موتور AC است اما به مکانیزم راه اندازی نیاز دارد. راه اندازی موتور با طراحی استاتور با دو سیم پیچ، سیم پیچ اصلی و کمکی قابل انجام است.

به سبب القا، روتور تحریک می‌شود. چون میدان مغناطیسی اصلی ضربانی است گشتاوری که برای چرخش موتور الکتریکی لازم است بوجود نمی‌آید و سبب ارتعاش روتور و نه چرخش آن می‌شود. از این رو الکتروموتور القایی تک فاز به دستگاه آغازگر (استارتر)  نیاز دارد که می‌ تواند ضربات آغازی را برای چرخش موتور تولید کند. استارتر الکتروموتورهای القایی تک فاز اساساً کلاف اضافی در استاتور است (پیچ راه انداز). کلاف استارت می‌تواند دارای خازنهای سری و یا سوئیچ گریز از مرکز باشد.

این موتورها دو پیچه دارند. در پیچه استارت این دینام، سیم نازک تر و تعداد دور کمتر نسبت به پیچه اصلی برای بوجود آوردن مقاومت بیشتر ساخته می شود این الکتروموتور فاز شکسته با عنوان استارت القایی / کارکرد القایی هم شناخته می شود. در میدان پیچه استارت در زاویه ای غیر از آنچه که پیچه اصلی دارد قرار می گیرد که سبب آغاز چرخش محور الکتروموتور می گردد.

الکتروموتور تک فاز اسپلیت

در الکتروموتور تک فاز القایی فاز اسپلیت، علاوه بر سیم پیچ اصلی، استاتور موتور القایی تک فاز سیم پیچ دیگری به نام سیم پیچ کمکی یا سیم پیچ راه اندازی را حمل می کند. یک سوئیچ گریز از مرکز به صورت سری با سیم پیچ کمکی متصل می شود. هدف این سوئیچ قطع کردن سیم پیچ کمکی از مدار اصلی، در هنگامی است که موتور به سرعت 75 تا 80 درصد سرعت سنکرون می رسد.

هر سیم پیچ در حال کار ماهیت القایی دارد. هدف ما ایجاد اختلاف فاز بین دو سیم پیچ است و این در صورتی امکان پذیر است که سیم پیچ راه اندازی مقاومت بالایی داشته باشد. برای سیم پیچ های با مقاومت بالا، جریان تقریبا با ولتاژ هم فاز است و برای سیم پیچ های القایی بالا، جریان با زاویه زیادی از ولتاژ عقب می افتد. سیم پیچ راه اندازی بسیار مقاوم است، بنابراین جریانی که در سیم پیچ راه انداز جریان دارد با زاویه بسیار کمی از ولتاژ اعمال شده عقب می افتد.

فروش الکتروموتور تک فاز (دینام تک فاز)

استارتر الکتروموتور تک فاز اساسا یک سیم پیچ کمکی در استاتور است که می تواند دارای خازن های سری و یا سوئیچ گریز از مرکز باشد. بر خلاف الکتروموتور سه فاز، به دلیل قیمت مناسب و کم بودن هزینه نگهداری، دینام تک فاز بیشترین مصرف را در صنعت دارد. انواع الکتروموتور تک فاز از جمله الکتروموتور تک فاز کوچک با توان های گوناگون و برندهای خارجی و ایرانی در هایپر صنعت فامکو با بیش از دو دهه سابقه در صنعت کشور، به مشتریان گرامی ارائه می شود. قیمت دینام تک فاز به موارد مختلفی از جمله توان، برند، سازنده و مدل بستگی دارد.

در موتور تک فاز برای راه اندازی موتور از خازن استفاده می شود. اتصال یک خازن به صورت سری با سیم پیچ کمکی به این معنی است که جریان عبوری از هر دو سیم پیچ خارج از فاز است که این اختلاف فاز، گشتاوری برای شروع چرخش ایجاد می کند. یک خازن استارت الکترولیتی برای دستیابی به بهترین زوایای فاز بین سیم پیچ های استارت و اصلی استفاده می شود و زمانی که موتور به حدود 75 درصد سرعت بار نامی رسید، از مدار استارت جدا می شود. این دستگاه برای کارهای کوتاه مدت طراحی شده است و استفاده از آن برای مدت زمان بیشتری می تواند مشکلاتی را ایجاد کند، بنابراین کنترل دقیق ضروری است.

این نوع همان موتور با فاز شکسته، اصلاح شده با خازنی سری با آن برای بهبود استارت است. همانند دینام معمولی با فاز شکسته، این نوع موتور یک سوئیچ گریز از مرکز داشته که هنگامی که محور الکتروموتور به ۷۵ درصد سرعت نامی می‌رسد، پیچه استارت را از مدار خارج می‌نماید. از آنجا که خازن در مدار استارت است، گشتاور استارت بیشتری تولید می‌کند که معمولاً در حدود ۲۰۰ تا ۴۰۰ درصد گشتاور نامی است و جریان استارت معمولاً بین ۴۵۰ تا ۵۷۵ درصد جریان نامی است که بسیار کمتر از موتور با فاز شکسته و به علت سیم ضخیمتر در مدار استارت است.

نوع اصلاح شده‌ ای از الکتروموتور با استارت خازنی، الکتروموتور با استارت مقاومتی است. در این نوع الکتروموتور خازن استارت با یک مقاومت جایگزین شده‌ است. الکتروموتور با استارت مقاومتی در کاربریهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که میزان گشتاور استارت، کمتر از مقداری که الکتروموتور با استارت خازنی تولید می‌کند لازم است. صرف نظر از هزینه، این الکتروموتور امتیازات عمده‌ای نسبت به موتور الکتریکی با استارت خازنی ندارد. این موتورها در انواع مختلف کاربریهای پولی و تسمه‌ای مانند تسمه نقاله‌های کوچک و در پمپها، دمنده‌های بزرگ و کاربریهای چرخ دنده‌ای به خوبی استفاده می‌شوند.

این محصول نوعی خازن به طور دائم متصل به صورت سری به پیچه استارت دارد. این کار سبب آن می‌شود که پیچه استارت تا زمانی که محور الکتروموتور به سرعت چرخش نامی خود برسد به صورت پیچه‌ای کمکی عمل کند. از آنجا که خازن عملکرد اصلی، باید برای استفاده مداوم طراحی شده باشد، نمی‌تواند توان استارتی معادل یک الکتروموتور استارت خازنی ایجاد نماید. گشتاور استارت یک الکتروموتور تکفاز با خازن دائمی معمولاً کم و در حدود ۳۰ تا ۱۵۰ درصد گشتاور نامی‌ است.

الکتروموتورهای تکفاز با خازن دائمی، جریان راه اندازی پایینی دارند که معمولاً در کمتر از ۲۰۰ درصد جریان نامی است که آنها را برای کاربریهایی دارای پریود‌های خاموش-روشن با سرعت بالا بسیار مناسب می‌سازد.

این الکتروموتورهای تک فاز امتیازات فراوانی دارند. طراحی موتور الکتریکی به راحتی برای استفاده با کنترل کننده‌های سرعت دوران می‌تواند اصلاح شود. همچنین می‌توانند برای بازدهی بهینه و ضریب توان بالا در بار نامی طراحی شوند. آنها به عنوان قابل اطمینان‌ترین الکتروموتور تک فاز مطرح می‌شوند. مخصوصا به این خاطر که به سوئیچ گریز از مرکز نیازی ندارند.